2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü Fransız yazar Annie Ernaux kazandı. Ödülün verilme gerekçesi, “Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmasını ve kolektif kısıtlamalarını cesaretle ve nesnel bir keskinlikle açığa çıkarması” olarak açıklandı.
2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü Fransız yazar Annie Ernaux kazandı. Komite tarafından yapılan açıklamada ödülün verilme gerekçesi, “Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmasını ve kolektif kısıtlamalarını cesaretle ve nesnel bir keskinlikle açığa çıkarması” olarak açıklandı.
Ernaux böylelikle 10 milyon İsveç kronunun sahibi oldu. Ernaux’nun Türkçe diline çevrilmiş Yalın Tutku, Babamın Yeri, Boş Dolaplar ve Seneler isimli kitapları bulunuyor.
Annie Ernaux kimdir?
1940 yılında Fransa’nın Lillebonne şehrinde, işçi sınıfına mensup bir ailede doğan Ernaux, edebiyat öğrenimi gördü ve uzun yıllar boyunca edebiyat öğretmenliği yaptı. İlk romanını 1974 yılında “Les Armoires vides” (Boş Dolaplar) ismiyle yayımlayan yazar, bu dahil pek çok çalışmasında otobiyografik bir anlatımı önceledi.
“La Place” (Babamın Yeri) ismini verdiği ve 1984 yılında yayımladığı ikinci romanıyla Renaudot Ödülü’nü kazandı. Romanda doğup büyüdüğü küçük Fransız kasabasındaki hayat ve deneyimleriyle beraber, babasıyla kurduğu ilişkiyi otobiyografik bir anlatımla kaleme aldı.
Kişisel deneyimleri üzerinden sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri de sık sık konu edinen Fransız yazar, okuruna toplumsal bir anlatım sundu. Yazmanın politik bir eylem olduğunu ve toplumsal eşitsizliğe insanların gözlerini açtığını söyleyen Ernaux, bu amaçla dili, hayal gücünün perdelerini yırtmak için kendi deyimiyle bir “bıçak” olarak kullandı.
“Babamın Yeri”, “Boş Dolaplar”, “Seneler”, “Yalın Tutku” ve “Kürtaj” isimleriyle Türkçe”de yayımlanmış dört kitabı bulunuyor.
Ödülü 2021’de Zanzibar kökenli romancı Abdulrazak Gurnah kazanmıştı
2021’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü Afrika kıtasının doğusunda Tanzanya’ya bağlı iki adadan oluşan ve özerk yönetilen Zanzibar’da doğan romancı Abdulrazak Gurnah kazanmıştı.
Gurnah, “kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerine, yanı sıra mültecilerin kaderine kesin ve merhametli şekilde nüfuz etmesi” nedeniyle ödüle layık görülmüştü.