ABD Adalet Bakanlığı, Teksas eyaletinde 6 haftayı geçmiş gebeliklerde kürtajı yasaklayan ve uzmanlarca ABD’nin en sert kürtaj yasalarından biri olarak gösterilen yasaya karşı kamu davası açtı.
ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, Salı günü yaptığı açıklamada, Teksas’taki düzenlemenin “açık şekilde anayasaya aykırı” olduğunu kaydetti.
Garland, “ABD Anayasası’nı devre dışı bırakan bu proje, hangi siyasi partiden olursa olsun tüm Amerikalıları endişelendirmeli” yorumunu yaptı.
Diğer eyaletlerin Teksas örneğini izlemelerinin daha büyük bir risk oluşturacağını söyleyen Garland, ABD Adalet Bakanlığı olarak onlara da benzer davalar açabilecekleri uyarısında bulundu.
Ne olmuştu?
Hekimler ve kadın hakları grupları yasayı tepkiyle karşılarken, Yüksek Mahkeme yargıçları yürütmeyi durdurma başvurusunu reddederek yasanın önünü açmıştı.
ABD Başkanı Joe Biden, 1 Eylül’de yasanın uygulamaya geçmesinin ardından, düzenlemeye karşı harekete geçmesi yönünde kamuoyunun baskısı altındaydı.
Biden yasayı “aşırı” diye niteleyerek kınamış ve bu düzenlemenin kadınların sağlık hizmetlerinden yararlanmasını “ciddi şekilde engelleyeceğini” söylemişti. ABD Başkanı, kürtaj hakkı konusunda da “topyekün mücadele” sözü verdi.
ABD Adalet Bakanlığı ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada, kürtaj yaptırmak isteyenlerin ya da kürtaj hizmeti veren kişi ve kliniklerin hedef alınmasına müsamaha gösterilmeyeceğini duyurdu. ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, bu doğrultuda federal kolluk güçlerinden destek sağlanacağını da vurguladı.
Yasa neden tartışmalı?
Yasa embriyonun kalp atışlarının duyulduğu andan, yani yaklaşık altıncı hamilelik haftasından itibaren kadınlara kürtaj yasağı getiriyor. Yasaya karşı olanlar birçok kadının bu sürede hamile olduklarını dahi anlamadıklarına dikkat çekiyor. Yasa tecavüz ya da ensest ilişki sonrasında hamile kalan kadınlar için de istisna getirmiyor. Sadece hamile kadının sağlığının tehlikede olması halinde bu süre içinde kürtaja izin veriliyor.
Yasaya dair tartışmalı noktalardan biri de sadece yetkili devlet dairelerinin değil vatandaşların da yasanın uygulanmasında söz sahibi olabilmesi. Buna göre vatandaşlar bir kadının altıncı hamilelik haftasından itibaren kürtaj olmasına yardım edenlerden şikayetçi olabilecek. Örneğin kürtaj yapılan klinikler ya da onların çalışanlarını dava edilebilecek. Suçlu bulunanlar davayı açan kişilere en az 10 bin dolar ceza ödemekle yükümlü.
Yasa, ABD Yüksek Mahkemesi’nin eyaletlerin ceninin yaşayabildiğinin kesinleştiği 22-24 haftadan önce kürtaj yaptırmanın yasaklanamayacağına dair önceki kararları ile çeliştiği ve kadınların 6 haftadan önce hamile olduklarını öğrenmelerinin mümkün olmadığı gerekçesiyle eleştiriliyor.