Kadın hakları savunucusu, avukat Canan Arın, Türkiye’de yargının ahvalini, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmenin sonuçlarını ve laiklik tartışmalarını değerlendiriyor.
“İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırdılar ve aynı şeriatçı kesim 6284’ü saldırıyor. Hedefte şimdi Medeni Kanun var. Onu da dile getirmeye başladılar.”
Ömrünün 40 yılı aşkın süresini feminist mücadeleye adayan ve son olarak 13. Uluslararası Hrant Dink Ödülü’ne layık görülen kadın hakları savunucusu, avukat Canan Arın Cumhuriyet’ten Tuğba Özer’e konuştu.
Arın, feminist bir yaşam sürmenin zorlukları olduğunu söylese de “Dünyaya bir kere daha gelsem yine aynı şekilde yaşardım. Mutluyum” diyor. Kadınlara mesajı ise, “Bıkmayın, yılmayın, korkmayın ve mutlaka örgütlü mücadele edin” oluyor.
“Baskı patlamaya yok açacak”
Türkiye’de yargının durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de hukuk kalmadı, varmış gibi yapılıyor. Sadece benim bildiğim İstanbul Çağlayan Adliyesi’ndeki asliye ceza mahkemelerindeki davaların yüzde 90’ı Cumhurbaşkanına hakaret. Yani ağzınızı açtınız Cumhurbaşkanına hakaret. Son zamanlarda mesleğimi sorduklarında boş gezenin baş kalfası diyordum. Çünkü hukuk diye bir şey kalmadı. Baskının, düdüklü tencerede olduğu gibi en sonunda patlamaya yol açacağını fark etmiyorlar. AKP’nin gitmesinin ardından bir takım yargıçlar hukukçu olduklarını hatırlayacaklar. Ama geçmiş olsun.
“Hedefte şimdi medeni kanun var”
İktidar İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi. Sonuçları neler olacak?
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilerek;
1- GREVİO’nun denetiminden kurtuldular.
2- Yapmaları gereken veri toplama meselesinden kurtuldular.
3- Kendi partileri içerisindeki çocuk istismarcısı olan tarikat şeyhlerine oy için taviz verdiler.
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının yürütmesinin durdurulması amacı ile açılan dâvâlara iş işten geçtikten sonra özel olarak bekletip ret kararı verdiler. Bu karar hukuka aykırı bir karar, nitekim iki üye aykırılığı belirterek muhalefet şerhi vermiş. Diyorlar ki; cumhurbaşkanı sıfatını taşıyan kişinin yani yürütme organının başının verdiği bir kararlar uluslararası bir sözleşmeden çekilemezsiniz. Uluslararası sözleşmeler kabul edildikleri yöntemlerle kaldırılabilirler. Bu çok doğru. İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırdılar ve aynı şeriatçı kesim 6284’ü saldırıyor. Hedefte şimdi Medeni Kanun var. Onu da dile getirmeye başladılar.
Kadın cinayetleri gün geçtikçe artıyor. Ben; hukuka aykırı karar vererek kadın cinayetleri ve tecavüzlere yeşil ışık yakan yargıçların teşhir edilmesi gerektiği kanısındayım.
“Diyanet Papa ile yarışıyor”
– Son dönemde konu dönüyor dolaşıyor yine laiklik tartışmalarıyla ilgili görüşleriniz neler?
Yargının açılışında Diyanet İşleri başkanının ne işi var? Diyanet İşleri başkanı Papa ile yarışıyor. Yarın onun da parmaklarında dünya kadar yüzükler görebiliriz. Diyanet İşleri başkanının görevleri yasa ile belirlenmiştir ve o yasa sürekli olarak ihlâl edilmektedir. Diyanet İşleri başkanı her konuda fetva vermeye yetkili şeyhülislâm değildir, Türkiye Cumhuriyeti de Suudi Arabistan veya herhangi bir İslam devleti değildir. Laik bir Cumhuriyettir. Dolayısı ile herkesin sınırlarını bilmesi gerekir. Türkiye hala laik bir ülke ama AKP’nin şöyle bir politikası var; ya yasaları tamamen değiştiriyor ya da kendi bildiğini okuyor. Örneğin Medeni Kanun’da evlenme yaşı 17’dir. Ancak bakıyorsunuz 13 yaşında bir çocuk gebe kalmış! Açıkça çocuğu cinsel istismardır bu. Dâvâ açıyorsunuz, Mecliste bunların evlilik olduğu, dâvâların düşürülmesi ve bir kereye mahsus af çıkartılması yolunda dilekçe veriliyor. Medeni Kanuna dokunmadan onu fiilen hükümsüzleştiriyorlar.
Cumhurbaşkanı Taliban’la arasında görüş ayrılığı olmadığını ifade etti. Biz de Taliban’la onun arasında bir görüş ayrılığı olmadığını biliyoruz ama Türkiye Cumhuriyeti yasalarının ve Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşayan milyonlarca kadının Taliban ile aralarında hiçbir görüş birliği yoktur, olamaz.
Kadını tamamen toplumdan silmek, eve kapatmak, kuluçka makinası olarak kullanmak ve mümkün olduğu kadar boşanmaları engellemek istiyorlar. Eskiden boşanmak isteyen kadın öldürülmezdi. Sen bana ‘hayır’ mı dedin öldürüyor!
Söyleşinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.