Bugünün eşi benzeri görülmemiş zorluklarıyla mücadele etmek için dönüştürücü feminist liderliğe ihtiyacımız olduğunu ifade eden BM Kadın Birimi, dünyanın dört bir yanından ilham veren 16 lider kadını öne çıkardı.
Michelle Bachelet
Michelle Bachelet bir insan hakları savunucusu, Şili’nin ilk kadın başkanı ve BM Kadın Briminin ilk icra direktörü. Bugün, dünyadaki tüm insanların temel haklarını korumak ve geliştirmek için çalışan BM İnsan Hakları Komiseri olarak çalışıyor.
Bachelet, COVID-19 ve sonuçlarıyla mücadele ederken feminist liderliğin neden önemli olduğu sorulduğunda, pandeminin eşitsizliğin kapsamını ve etkisini büyüttüğünü ve üstesinden gelmek için politik, ekonomik ve sosyal sistemlerimizde radikal dönüşümlere ihtiyacımız olduğunu söylüyor:
“Bu dönüşüm ancak, karar alma ve politikaları şekillendirme şeklimizi değiştirerek, dahil etme ve katılım yoluyla, özellikle de ayrıcalıklı olmayanlar ve çoğu zaman sessiz olanların katılımıyla mümkün olacaktır. Başka bir deyişle, feminist liderlik yoluyla.”
Damilola Odufuwa ve Odunayo Eweniy
Fotoğraf: Anny Robert
Nijerya’nın başarılı girişimcileri ve genç feminist liderleri olan Damilola Odufuwa ve Odunayo Eweniy, Bloomberg’in 2020’de küresel iş dünyasını dönüştüren 50 kişi listesinde ve Şubat 2021’de TIME Next 100 listesinde yer aldı.
Odufuwa ve Eweniyi, 2020’de Nijerya’daki kadın hakları ve güvenliği, ekonomik güçlendirme ve kadınların siyasi katılımına odaklanan Feminist Koalisyonu oluşturmak için güçlerini birleştirdi. Kuruluş, ilk projesi için 2020’de Nijerya’yı kasıp kavuran #EndSARS protestolarını destekledi.
Eweniyi, “Feminist bir lider, tüm kadınların ve tüm erkeklerin kariyerlerini ve yaşamlarını sürdürmek için eşit fırsatları hak ettiğini kabul edecek ve başkalarının potansiyellerini gerçekleştirmelerine ve anlamlı bir değişim gerçekleştirmelerine yardımcı olacak yapılar oluşturacak” diyor. Odufuwa, “Feminist bir lider empatiktir ve kesişimselliğin önemini anlar” diye de ekliyor.
Anisa Rasooli
Fotoğraf: UN Women/Ishaq Ali Anis
“Afgan kadınları çok iyi birer mühendis, doktor, yargıç, öğretmen olabilir. Sesimizi yükseltiyoruz, görünürüz ve önemli roller oynuyoruz. Koşullar olduğunda, sunabileceğimiz çok güzel şeyler var… Tüm kadınlar için dileğim, insan olarak sahip oldukları haklardan yararlanmalarıdır. Çoğu şey şiddetin ortadan kaldırılmasına ve arkasındaki faktörlere bağlıdır ”diyor yargıç Anisa Rasooli.
Afganistan Yüksek Mahkemesi’nin ilk kadın yargıcı olan Adalet Rasooli, kendi alanında bir öncü ve daha fazla kadını yargı makamlarına getirmek için mücadele veren bir lider.
Demecia Yat
Fotoğraf: UN Women/Ryan Brown
Demecia Yat, Guatemala’da 36 yıl süren (1954 – 1996) silahlı çatışmada cinsel şiddetten kurtulan 15 kadından biridir. 2011’den 2016’ya kadar, Sepur Zarco karakolunun yakınındaki küçük topluluklarında abuelas (büyükanneler) olarak adlandırılan kadınlar, ülkenin en yüksek mahkemesinde davaları için mücadele ettiler.
Abuelas’ın adalet arayışı, iki eski askeri subayın insanlığa karşı suçlardan mahkum edilmesiyle sonuçlandı.
Yat, “Bugünkü nesle mesajım, haklarının herhangi bir şekilde ihlal edilmesine karşı koymaları gerektiği yönündedir,” diyor. “Herkesin Sepur Zarco’da ne olduğunu bilmesini istiyorum ki bir daha yaşanmasın.”
Malala Yousafzai
Fotoğraf: UN Women/Ryan Brown
Malala Yousafzai, Taliban radyoda Pakistan’da kız çocuklarının artık okula gidemeyeceğini duyurduğunda 11 yaşındaydı. “Eğitimin kitap okumaktan ve ödev yapmaktan daha fazlası olduğunu anladığım an buydu. Malala, kadınların güçlendirilmesiyle ilgiliydi ”diyor.
Yousafzai, kız çocuklarının eğitim hakkı için sesini yükseltmeye başladı ve aktivizmi nedeniyle kısa sürede Taliban’ın hedefi haline geldi. Ekim 2012’de Yousafzai, okuldan eve dönerken vuruldu. Aylarca süren ameliyatlar ve rehabilitasyondan sonra, dünya çapında kız çocuklarının eğitimi için mücadele veren en güçlü savunuculardan biri ve 17 yaşında Nobel ödülünün sahibi oldu.
“Bağırmak için değil, sesi olmayanların duyulabilmesi için sesimi yükseltiyorum. Bir yarımız geride kaldığında başarılı olamayız. ”
Gordana Comic
Fotoğraf: Government of Serbia
Gordana Comic, Sırbistan Cumhuriyeti, İnsan ve Azınlık Hakları ve Sosyal Diyalog Bakanı. Ulusal Meclis Kadın Parlamento Ağı’nın kurucusu ve Sırbistan’daki kadın hareketinin bir üyesi olarak, ülkenin kadın eşitliği ve karar alma süreçlerine eşit katılımı için mücadelesinde önemli bir rol oynadı.
Şubat 2020’de Sırbistan Parlamentosu, Comic tarafından önerilen ve hem parlamento hem de yerel seçimler için seçim listelerine yüzde 40 kadın aday kotası getiren değişiklikleri kabul etti.
Comic için feminist liderlik önemli ve bu, siyasi gücün doğasını ve algısını değiştirmek anlamına geliyor. “Benden önceki binlerce kadının çalışması, özverisi, cesareti ve kararlılığı nedeniyle buradayım” diyor.
Anastasiia Yeva Domani
Fotoğraf: UN Women/Tara Milutis
“Ben bir lider ve bir feministim. Hem düşüncelerimde hem de kanımda var, ” diyor Kiev’in önde gelen trans kadın aktivistlerden Anastasiia Yeva Domani. Domani birçok kurumsal engeli aşarak kendi geçiş sürecini tamamladıktan sonra Ukrayna’da transların hakları için mücadele etmeye karar verdi.
Domani, “Çocuk evlat edinmek, kan bağışı yapmak ve çeşitli sektörlerde çalışmak gibi şeyler yasak… İnsan haklarının sadece bir kısmı bizim için mevcut,” diyor. “Medyada ve yasama organında değişimi savunan kadın liderlerin görünürlüğü ve sesi son derece önemli.”
Ellen Johnson Sirleaf
Fotoğraf: UN Women/Tara Milutis
Afrika’nın demokratik olarak seçilmiş ilk kadın başkanı olan Ellen Johnson Sirleaf, on yıllık bir iç savaşın ardından Liberya’ya liderlik etti ve 2014-2015 Ebola Krizi’yle mücadele etti. 2011’de kadınları güçlendirme çalışmaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
Bugün Sirleaf, kadınların siyasete ve karar alma süreçlerine katılımını artırmak için sesini yükseltiyor: “Cinsiyet eşitliğinin bir ulusun daha güçlü bir ekonomiye sahip olmasını, daha gelişmiş ve barışçıl olmasını sağlayacağı giderek daha fazla kabul görüyor. İşte bu yüzden mücadeleye devam etmeliyiz ” diyor.
Alaa Murabit
Fotoğraf: UN Women/Ryan Brown
Dr. Alaa Murabit, Libya-Kanadalı bir tıp doktoru, küresel güvenlik stratejisti, kadın hakları savunucusu ve atanmış en genç Birleşmiş Milletler Sağlık, İstihdam ve Ekonomik Büyüme Yüksek Düzey Komiseridir.
Çatışma çözümü, barış inşası ve güvenlik alanlarında kadın liderliği alanlarında çalışan Murabit, “Kadınları desteklediğimizde, güçlendirdiğimizde ve onlara yatırım yaptığımızda bir aileyi, topluluğu, ülkeyi ve daha fazlasını nasıl dönüştürdüğünü biliyorum” diyor. “Kadınların liderliğine, temsiliyetine, eşitliğine ve gücüne yürekten inanıyorum.”
Emtithal Mahmoud
Fotoğraf: UN/Cristophe Wu
Emtithal Mahmoud dünya şampiyonu şair ve mültecilerin haklarını savunan bir aktivist. Sudan’ın Hartum kentinde doğan “Emi” – destekçileri arasında bilindiği üzere – ailesiyle birlikte çocukken ABD’ye göç etti. Yeteneklerini dünya çapında milyonlarca mültecinin deneyimlerine ışık tutmak için kullanıyor.
2016 yılında UNHCR İyi Niyet Elçisi seçildi ve Ürdün, Uganda ve Yunanistan’daki mülteci kamplarını ziyaret etti, şiir atölyeleri düzenledi ve sayısız mülteciye hikayelerini paylaşmaları için ilham verdi.
Zainab Fasiki
Fotoğraf: OJ Robert
Zainab Fasiki, sanatçı, aktivist ve makine mühendisi. Kadınların yaşamları ve bedenleri hakkında sansürsüz veya utanç duymaksızın konuşabilmeleri için sanat, edebiyat ve sosyal medyayı kullanıyor.
Aynı zamanda genç kadın sanatçıları destekleyen bir feminist kolektifin kurucusu olan Fasiki 2019’da TIME dergisi tarafından Yeni Nesil Lider seçildi.
Fasiki’nin feminist ilkelerle nasıl liderlik edileceğine dair tavsiyesi, barışa ulaşmak için araçlarımızın “sanat, edebiyat, politika, felsefe ve aşk” olduğunu hatırlamak.
Alicia Garza
Fotoğraf: Filip Wolak
ABD’li topluluk yöneticisi ve yazar. Black Futures Lab’ın müdürü ve dünyadaki en güçlü sosyal adalet hareketlerinden biri haline gelen Black Lives Matter Global Network’ün (Patrisse Cullors ve Opal Tometi ile birlikte) kurucu ortağıdır.
Garza’nın aktivizminin merkezinde, siyah toplulukların hayatlarının her alanında güçlü olmayı hak ettikleri inancı yatıyor. Forbes ile yakın zamanda yaptığı röportajda Garza’nın dönüşüm yaratan hareketler oluşturma ve liderlik etme konusundaki tavsiyesi şöyle: “Gerçekten neye değer verdiğinizi bulun. Sizinle aynı şeyleri önemseyen başka insanlar bulun. Onlara katılın. Ve bir kez yaptıktan sonra, diğer insanları da yanınıza almaya devam edin. ”
Gloria Steinem
Fotoğraf: UN Women/Ryan Brown
ABD’li feminist aktivist ve yazar. Başkanlık Özgürlük Madalyası da dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.
Bugün aktif bir feminist olarak, bizi kadın hakları hareketini kolektif bir angajmanla ileriye taşımaya teşvik eden Steinem, “Bir feminist, kadın ve erkeklerin eşitliğini ve insanlığını kabul eden kişidir” diyor. “Gelecek her birimizin her gün ne yaptığına bağlıdır; bir hareket sadece hareket eden insanlardan oluşur. ”
Nanaia Mahuta
Fotoğraf: New Zealand Labour Party
2002’de Nanaia Mahuta, 26 yaşında Yeni Zelanda parlamentosuna seçilen en genç Māori kadın oldu. 20 yıllık milletvekilliği geçmişinin ardından Mahuta, Kasım 2020’de ilk Māori kadın Dışişleri Bakanı olarak seçildi.
Mahuta, başarılı pandemi yönetimiyle övgü toplayan Başbakan Jacinda Ardern tarafından atanan, ülkenin şimdiye kadarki en çeşitli kabinenin bir üyesi.
2021 Dünya Ekonomik Forumu’nda konuşan Mahuta, hem güçlendirmeyi hem de korumayı amaçlayan pandemi liderliğinin önemini vurguladı. “Hükümet olarak, bilimsel bilgiye dayalı bir yaklaşım benimsiyoruz ve sadece krize yanıt vermiyor, halkı küresel salgını ve devam eden müdahalemizin araçlarını anlamaları için eğitiyoruz.”
Luisa Neubauer
Fotoğraf: Stefan Müller
Luisa Neubauer, dünya çapında iklim protestolarına ilham veren küresel Fridays for Future hareketiyle çalışan Berlinli bir iklim aktivisti.
Covid-19 salgını sırasında Neubauer ve arkadaşları, aktivizmlerini çevrimiçi ortama taşıdılar ve iklim değişikliğine karşı mücadelelerini sürdürdüler.
“İnsanlardan pankartlarıyla evlerinden selfie göndermelerini istiyoruz. Toplu aramalar düzenliyoruz ve bayraklarını pencelerinden sarkıtmalarını, maskelerine mesaj yazmalarını, twitter kampanyaları ve toplu e-posta eylemlerinde bize katılmalarını istiyoruz. Keşfedilecek çok şey var! ” diyor Neabauer.