Cinsiyet eşitliğinin sağlanması adına yürütülen çalışmalar sayesinde kadınlar ve kız çocukları için için birçok kazanım sağlandığını ancak bunların yetersiz olduğunu belirten BM Kadın Birimi Türkiye Direktörü Asya Varbanova, pandeminin kazanımları birer birer yok ettiğinin altını çiziyor.
Milliyet’ten Meltem Günay’a konuşan BM Kadın Birimi Türkiye Direktörü Asya Varbanova, geride kalan 25 yılda kadın ve kız çocukları için birçok kazanım elde edildiğini ama bunların yetersiz kaldığını belirtti:
“Bu kazanımlar sayesinde bugün 15 yaşındaki kız çocuğu her zamankinden daha fazla fırsata sahip, yasalarda yapılan değişiklikler, uygulanan politikalar ve zihniyetin değişmesi sayesinde ilkokul eğitimini tamamlayabiliyor, genç yaşta evlendirilme, hazır olmadan anne olma gibi risklere geçmişe oranla daha az maruz bırakılıyor. Yaşadığı ülkede sayıları artan kadın rol modeller sayesinde ileride değişim yaratacak birçok ilke imza atma ihtimali de artıyor. Fakat hâlâ birçok engelle mücadele etmek zorunda. Çünkü her ne kadar önemli değişimler gerçekleşmiş olsa da eşitsizlikler hâlâ mevcut.”
“1990 senesinden bu yana 1 milyar insanın aşırı yoksulluktan kurtulabilmesine rağmen, yoksulluğun yüzü hâlâ kadın. 1995 senesinden bu yana ilkokul ve ortaokul eğitimini yarıda bırakan çocuk sayısı yarı yarıya azalmasına rağmen, ilkokul çağındaki 32 milyon kız çocuğu hâlâ okula gidemiyor. Geride bıraktığımız yıllarda her dört kız çocuğundan biri çocuk yaşta evlendirilirken bugün bu oran her beş kız çocuğundan biri. Fakat dünyada hâlâ 650 milyon kadın 18 yaşına ulaşmadan evlendirilmiş durumda. Siyasette ise erkekler hâlâ çoğunluğu oluşturuyor. Dünya genelinde parlamentoların dörtte üçünü erkekler oluştururken 193 devlet ya da hükümet liderlerinin sadece 22’si kadın. Bu durum böyle devam ederse, siyasete kadın ve erkeklerin eşit katılımı ancak 50 sene sonra mümkün olabilecek. Eşit işe eşit ücret ise ancak 118 sene sonra elde edilebilecek.”
Varbanova: “Güçlü kızlar, güçlü yarınlar demek”
“Tüm bu olumsuzluklara karşı hükümetin, sivil toplumun, medyanın, özel sektörün ve tüm kuşaklardan kadınların, erkeklerin, kız ve oğlan çocuklarının dahil olduğu bütüncül ve yapıcı bir birlikteliğe ihtiyaç duyuluyor. 2019 senesinde BM Kadın Birimi, ‘Nesiller Boyu Eşitlik’ kampanyasını başlattı. Yine HeForShe hareketimiz kapsamında cinsiyet eşitliğinin sağlanması için çalışıyoruz. Kadın ve kız çocuklarının ekonomik ve sosyal yaşama ve siyasete katılımını sağlamak amacıyla hükümetle, sivil toplumla ve özel sektörle çalışmaya devam ediyoruz. Tüm bunlara ek olarak diğer BM kuruluşlarıyla iş birliği içinde çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesi için projeler yürütüyoruz. Bugün, Türkiye’de yaşayan 15 yaşındaki kız çocuklarını, yarının genç liderleri olarak görmek için BM Kadın Birimi olarak hükümetle, sivil toplumla, özel sektörle, üniversitelerle ve medya ile güçlerimizi birleştirmek istiyoruz. Altı senedir söylediğimizi tekrar söylüyoruz: Güçlü kızlar, güçlü yarınlar demek.”
Pandemi kazanımları yok ediyor
Pandemi sürecinin en çok kadın ve kız çocuklarını etkilediğini hatırlatan Asya Varbanova sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kovid-19 pandemisi toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın ve kız çocuklarının güçlenmesi alanında bugüne kadar elde edilen kazanımları yavaşlatırken, bu kazanımların birer birer kaybedilmesi tehdidiyle bizleri karşı karşıya bırakıyor. Pandemi birçok sosyal ve ekonomik etkiyi de beraberinde getiriyor; kadın ve kız çocuklarına yönelik ev içi ve siber şiddet ve kadın ve çocuk yoksulluğu artarken, iş ve gelir kayıpları yaşanıyor. Kovid-19 sebebiyle artan ev ve bakım işleri ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden beslenen davranışlar özellikle kız çocuklarının eğitimine yönelik bir risk oluşturuyor.”