Dünya Başkentlerinin Kadın Liderleri

Son dönemde yerel yönetimlerde kadın temsiliyetine ilişkin umut verici gelişmeler olsa da dünya başkentlerinde ya da büyük şehirlerinde kadın belediye başkanı sayısı o kadar umut verici değil. Dünyanın farklı başkentlerine liderlik eden kadın belediye başkanlarını daha yakından tanıyalım…

Berlin Belediye Başkanlığına ilk kez bir kadının gelecek olması, Arnavutluk kabinesinde kadınların çoğunlukta olması cinsiyet eşitliğine ilişkin umut veren gelişmeler oldu. Ancak dünya başkentlerinde ya da büyük şehirlerinde kadın belediye başkanı sayısı o kadar umut verici değil.

206 ülkenin başkentinde ya da büyük şehrinde kadın başkan bulunan ülke sayısı 20’yi bulmuyor.

Habertürk’ten Merve Elmacı, dünyanın farklı başkentlerine liderlik eden kadın belediye başkanlarını inceledi.

Amsterdam

GroenLinks (sol yeşiller partisi olarak tanımlanabilir) adayı olan Femke Halsema, 2018 yılından beri görevde Amsterdam’ın ilk kadın belediye başkanı olarak görev yapıyor.

Utrecht Üniversitesi’nde kriminoloji konusunda uzmanlaşarak sosyal bilimler okudu. Daha sonra sol görüşlü yeşil parti Groenlinks’e geçti ve 1998’de parlamentonun alt meclisi üyesi olarak seçildi.

Halsema, parlamentoda mültecilerle ilgili ve seks işçiliğine yasal düzenleme getirilmesine ilişkin çalışmalar yürüttü.

Belediye başkanı olarak seçildikten sonra yemin töreninde konuşan Halsema, her türlü ayrımcılığın yaşanmaması için elinden geleni yapacağını, “Amsterdam’ın özü özgürlüktür” sözleriyle anlatmıştı.

2019 yılında Amsterdam’da bulunan genelevler bölgesi Red Light District’in kapatılması için çalışmalar yapılacağını söylemişti. Halsema 2021 başında Red Light’ın kapatılıp şehir merkeziden uzak bir bölgesinde kurulacağını duyurdu.

Barcelona 

“Barcelona en Comu” adlı siyasi oluşumun adayı Ada Colau, 2015 yılında Barcelona’ın ilk kadın belediye başkanı seçildi.

Barcelona Üniversitesi’nde felsefe okuyan Colau’nun ekonomik sebeplerle okulu bırakması gerektiği ve diplomasını alamadığı ifade ediliyor. Barcelona’daki İpotek Mağdurları Derneği’nin kurucusu olan Colau, belediye başkanı seçilmeden önce hükümet karşıtı gösterilerde yer almasıyla biliniyordu.

Berlin

Almanya’da 26 Eylül’de gerçekleşen seçimlerde başkent Berlin’in eyalet başkanlığını seçimini Sosyal Demokratlar Partisi’nin (SDP) adayı Franziska Giffey kazandı. Böylece Almanya’nın başkenti Berlin’in ilk kadın belediye başkanı seçilmiş oldu.

29 yaşında siyasete başlayan Giffey’nin daha önce Neukölln Bölgesi Avrupa Komisyonu üyesi ve eğitim, okul, kültür ve spordan sorumlu belediye meclisi üyesi olarak görev yaptı.

Giffey, seçimlerin ardından belediye başkanı olarak şehrin ekonomisine, eğitimine ve sürdürülebilirliğine odaklanmak istediğini söyledi.

Bogota

2019 yılında Claudia López Hernández’in göreve gelmesiyle Bogota’da üçüncü kez kadın belediye başkanı dönemi başlamış oldu.

Aynı zamanda Bogota’nın ilk kadın ve açık lezbiyen belediye başkanı olan Hernandez, seçim zaferini  “Sadece kazanmadık, aynı zamanda tarihi değiştirdik” sözleriyle kutlamıştı.

Eski Senato üyesi Hernandez, 2018 başkanlık seçimlerinde Yeşiller Partisi’nden başkan yardımcılığı adayı olarak gösterilmişti.

Hernandez, New York’ta Columbia Üniversitesi’nde Kamu Yönetimi yüksek lisansı yaptı, Northwestern Üniversitesi’nde siyaset bilimi alanında doktora yaptı.

Dakar

Soham El Wardini, 2018 yılında Senegal’in başkenti Dakar’ın belediye başkanı seçildi.

En etkili 100 Afrikalı kadın arasında gösterilen Wardini, bağımsızlık sonrası Dakar’ın seçilen ilk kadın belediye başkanı oldu.

Siyasi yolculuğu 1999’da Ulusal Meclis’in şu anki lideri olan eski Sosyalist Başbakan Moustapha Niasse’nin İlerleme Güçleri İttifakı’na (AFP) katılmasıyla başladı. Partinin 2012’de Macky Sall ve Khalifa Sall arasında bölünmesinin ardından Wardini, Sall’in yardımcısı olarak görev yaptı.

Lüksemburg 

Lydie Polfer 2013 yılının sonundan beri Lüksemburg’un belediye başkanı olarak görev yapıyor. Yıllardır siyasette olan Polfer, Başbakan Yardımcısı, Dışişleri Bakanı ve Avrupa Parlamentosu milletvekili olarak çalıştı.

Ancak Polfer Lüksemburg’un ilk kadın belediye başkanı değil. 1970-80 yıllarında Lüksemburg’un belediye başkanı olan Colette Flesch şehrin ilk kadın belediye başkanıydı. Şu an 84 yaşında olan Lüksemburglu siyasetçi Flesch, geçmişte Başbakan Yardımcısı, Adalet, Ekonomi, Dışişleri Bakanı ve Avrupa Parlamentosu’nda milletvekilliği yapmıştı.

Flesch aynı zamanda profesyonel olarak eskrim ile ilgileniyor.

Meksiko

Claudia Sheinbaum, 2018’de Meksika’nın başkenti Meksiko’nun belediye başkanı olarak seçildi. Üniversitede fizik bölümünden mezun olan ve enerji mühendisliğinde doktora derecesi bulunan Sheinbaum, bu göreve gelen ilk kadın.

2018’de ‘BBC’nin 100 Kadını’ arasında yer alan Sheinbaum, 2007 yılında iklim değişikliğine katkıları sebebiyle Nobel Barış Ödülü almaya hak kazanmıştı. Çevre ve sürdürülebilir enerji konusuna özellikle önem veren Sheinbaum’un 2024 Başkanlık Seçimlerinde aday olması bekleniyor.

Oslo

Norveç’in başkenti Oslo da 2015 yılından bu yana kadın belediye başkanı tarafından yönetilen şehirler arasında. 70 yaşındaki Marianne Borgen, üniversitede gazetecilik ve sosyoloji bölümlerinden mezun oldu.

1973’ten beri Norveç siyasetinde yer alan Borgen, 2007 yılında Sosyalist Sol Parti’den Oslo Belediye Başkanı olarak aday gösterildi ancak kazanamadı. Borgen, 2015 yılından beri görevini yürütüyor.

Borgen, çocuk ve genç haklarıyla ve çocukların gelişim süreçlerindeki çevresel etmenlerin iyileştirilmesiyle yakından ilgileniyor. Save the Children ve Çocuklar için Kamu Denetçiliği başkanlığı yaptığı dönemdeki çalışmalarıyla, çocuklara yönelik şiddet ve tacize karşı çalışmalar yürüttü ve özellikle mülteci çocukların durumuyla ilgilendi.

Paris 

2014 yılında Fransa’nın başkenti Paris’e belediye başkanı olarak seçilen Anne Hidalgo, Paris’in ilk kadın belediye başkanı.

Sosyal hukuk alanında uzmanlaşan 62 yaşındaki Hidalgo, 2001 yılında Paris Belediye Başkanı’nın yardımcısı olarak çalışıyordu. 13 yıl sonra ise kendisi belediye başkanlığı koltuğuna oturdu.

Fransa’da Nisan 2022’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığını koyan Hidalgo’nun Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a rakip olması bekleniyor.

“On beş dakikalık şehir” (veya Ville Du Quart D’Heure) adını verdiği proje  kapsamında Hidalgo, şehir genelinde yaya ve bisikletlilere daha fazla alan oluşturmak için araba kullananların sayısını azaltarak bisiklet şeritlerinin ve otobüslerin kullanımını teşvik ediyor.

Bu kapsamda Hidalgo, Paris genelinde bisikletle seyahat edebilmesi için şehrin merkezinden banliyölere uzanan yeni, tamamen korunan bisiklet şeritleri oluşturulması için çalışıyor. Hidalgo’nun şehir vizyonu daha geniş kaldırımlar, yeşil alanlar, şeritlerin ve park yerlerinin yaya dostu yürüyüş yollarına dönüştürülmesini içeriyor.

Roma 

İtalya’nın başkenti Roma’nın ilk kadın belediye başkanı 2016 yılında seçildi. Beş Yıldız Hareketi Partisi’nden Virginia Raggi, üniversitede hukuk eğitimi aldı.

Raggi, göreve geldiğinde Roma’da yolsuzluklukla mücadele edeceğini söyledi.

2019 yılında Roma’daki park ve bahçelerin geliştirilmesi için 12 milyon Euro harcandığını duyurdu.

Santiago

30 yaşındaki Irací Hassler Haziran ayında göreve başladı.

Şili Komünist Partisi üyesi olan Hassler, Şili’de “feminizm ve çevreciliğin yeni yüzü” olarak tanımlanıyor.

Şili Komünist Partisi, 1990’da Pinochet diktatörlüğü döneminden bu yana ilk defa Santiago’da belediye başkanlığı seçimlerini kazandı. Hassler, ayrıca 2012’dan bu yana bu göreve gelen ilk kadın oldu.

Hassler 2011 Şili öğrenci protestoları sırasında Şili Komünist Gençliği’ne (La Jota) katıldı. 2016’da Santiago belediye meclis üyeliğine seçildi.

Şili Üniversitesi’nde ticaret mühendisliği okuyan Hassler, mezun olduktan sonra profesyonel bir ekonomist olarak çalıştı. İspanyolcanın yanı sıra Portekizce ve Almanca biliyor.

Sofya

Yordanka Asenova Fandakova Bulgaristan’ın başkenti Sofya’nın ilk kadın belediye başkanı. 2011 yılında Sofya Belediye Başkanı seçilen Fandakova, liberal muhafazakar parti GERB üyesi.

59 yaşındaki Fandakova, belediye başkanı olmadan önce Eğitim, Gençlik ve Bilim Bakanı olarak görev yaptı.

Stockholm 

İsveçli siyasetçi Anna Konig Jerlmyr İsveç’in başkenti Stockholm’un 2018 yılından beri belediye başkanlığını yapıyor. Genç yaşta siyasete atılan Jerlmyr, Ilımlı Parti üyesi. 2014-2018 yıllarında Stockholm’de muhalefet liderliği yaptı.

Jerlmyr Stockholm’un ilk kadın belediye başkanı değil. Stockholm ilk kadın belediye başkanıyla 2004 yılında tanışmıştı. 2004-2006 yıllarında Stockholm’ün belediye başkanlığı Sosyal Demokratlar’dan Annika Billström yapmıştı.

Sydney 

Avustralya’nın büyük şehirlerinden Sydney’in de belediye başkanlığı koltuğunda 2004 yılından beri bir kadın var. 75 yaşındaki Clover Moore, Sydney’in en uzun süre belediye başkanlığı yapan kişi.

Üniversitede eğitim bilimleri okuyan Moore, mezun olduktan sonra İngilizce ve Tarih öğretmenliği yaptı. Bir dönem Londra’da yaşadıktan sonra Sydney’e dönen Moore, şehre döndüğünde 1980’li yıllarda Sidney Kent Konseyi’nde çalışmaya başladı. O tarihten bu yana siyasette olan Moore, 2004 yılında bağımsız olarak girdiği belediye başkanlığı seçimlerini kazandı. Sonrasındaki 3 seçimde de koltuğunu kaptırmadı.

Moore 2030’a kadar, Avustralya’nın en büyük şehirlerinden Sydney’de karbon emisyonunun yüzde 70 oranında düşürmek istiyor.

Tunus 

Souad Abderrahim, Tunus’un başkenti Tunus’a belediye başkanı olarak seçilen ilk kadın oldu. 2018 yılında göreve başlayan Abderrahim, tıp fakültesinde okurken siyasete ilgi duymaya başladı.

Enhanda Hareketi Partisi’ne üye olan Abderrahim, Arap dünyasında bu görevi elinde tutan ilk kadın.

Washington 

ABD’nin başkenti Washington’un belediye başkanlığı koltuğunda da 2015 yılından beri bir kadın oturuyor. Muriel Bowser’ın bu göreve gelen ilk siyahi ve ikinci kadın başkan.

Demokrat Parti üyesi Bowser, 2007-2015 yıllarında Kolombiya Bölgesi Konseyi’nde çalıştı. Üniversitede tarih okuyan Bowser, Kamu Diplomasisi alanında yüksek lisans yaptı. 2018’de ikinci dönemi girdiği için yarışı tekrar kazandı.