Stanford Üniversitesi’nde erken teşhis teknolojisi üzerinde çalışan Gözde Durmuş ile zeytin çekirdeğinden doğa dostu biyoplastik üreten Duygu Yılmaz “Dünyanın En Başarılı 20 Genci” listesine seçildi.
‘Uluslararası Genç Liderler ve Girişimciler Derneği’ (JCI) tarafından düzenlenen “Dünyanın en başarılı 20 genci” listesine bu yıl Türkiye’den de iki bilim insanı yer aldı.
Bugüne kadar yaptıkları çalışmalarla tüm dünyada çok sayıda ödüle layık görülen Doç. Dr. Gözde Durmuş ve gıda kimya mühendisi olan Duygu Yılmaz ödüllerini 7 Kasım’da Estonya’nın başkenti Tallinn’de düzenlenecek olan törenle alacak.
Takvim
“Hedefim, büyük sağlık sorunları için basit, ucuz, erişebilir teknolojiler geliştirmek”
ABD’deki Stanford Üniversitesi’nde radyoloji bölümünde doçent doktor olarak görevini sürdüren ve aynı zamanda kendi laboratuvarını kuran Durmuş, “Günümüzde çoğu sağlık probleminin erken teşhisi ve tedavisinde kullanılan teknikler ne yazık ki yetersiz kalıyor. Örneğin akıllı telefonlar ya da akıllı saatlerle yaşadığımız bu teknoloji çağında, dünyadaki hastanelerin çoğunda halen çok eskiden üretilmiş tahlil yöntemleri kullanılıyor. Hedefim, büyük sağlık sorunları için basit, ucuz, herkesin kullanabileceği ve erişebileceği yeni teknolojiler geliştirebilmek” şeklinde ifade etti. Kanser araştırmaları üzerine çalışan Durmuş, yaptığı çalışmaları şu ifadelerle anlattı:
Manyetik mikroçip teknolojisiyle kanser hücre tespiti
“Stanford’da çalışmalarım sırasında hücrelerdeki biyolojik değişiklikleri çok hızlı, basit ve düşük maliyetli bir şekilde tespit edebilen bir manyetik mikroçip teknolojisi geliştirdik. Bu aletle her hücrenin kendine has bir manyetik özelliği olduğunu gösterdik. Örneğin kırmızı kan hücresi, beyaz kan hücresi, kanser hücresi ve bakteri hücresi: hepsinin kendine özgü bir manyetik hassasiyeti var. Bu ölçümlerle, basit bir kan testiyle kanda nadir görülen kanserli hücreler 20 dakikadan kısa bir süre içinde tespit edilip ayrıştırılabiliyor. Ayrıca, kanserli hücrelerin ilaçlara duyarlılığı da tespit edilebiliyor. Bu gelişme, kanserin erken teşhisini ve hastaya özel, kişisel ilaçların kullanılmasını sağlayabilecek. Geliştirdiğimiz bu teknolojiyi akciğer, pankreas ve böbrek kanseri hastalarından aldığımız kan örnekleriyle test ediyoruz, sonuçlarımız heyecan verici. Ancak, bu testin bir ürüne dönüşmesinden önce ise bazı onayların alınması gerekiyor. Bu da 5-10 sene sürebilir.”
En büyük destekçisi ailesi
Arkasındaki en büyük desteğin ailesinden geldiğini belirten Durmuş, “Bilim insanı olma fikri ailemin, özellikle de annemin teşviki ve doğru yönlendirmesiyle oldu. Annem deney sonuçlarımı heyecanla beklerdi” diye belirtti.
Hürriyet
Babasının zeytin çekirdeği yutması Yılmaz’ı bu araştırmaya itmiş
Gıda kimya mühendisi olan Duygu Yılmaz hikayesi ise babasının midesine iyi geldiğini düşünerek zeytin çekirdeğini yemesiyle başladı. Bunun doğru olup olmadığını merak eden Yılmaz, “Büyük bir firmada kalite mühendisliği yaptığım sırada babamın kahvaltıda zeytin çekirdeği yutması üzerine ben zeytin çekirdeğini araştırmaya başladım. O dönemde İstanbul Teknik Üniversitesi Teknokent’te girişimcilik eğitimlerine başladım.”
“Başta kimse başaracağımıza inanmıyordu”
“Şu anki ortaklarımla beraber olup biyoplastik üretmeyi denedik. Öğrenci evinde üç ortak bir laboratuvar kurduk. Biolive adlı araştırma-geliştirme markamız için her gün prototip çalışmaları yaptık.”
Çalışmanın başlarında kimsenin zeytin çekirdeğinden, biyoplastik üretebileceklerine inanamadığını anlatan Yılmaz, bu durumun onları yıldırmadığını belirtti. Yılmaz, “Yardımlar aldık ve şirketleştik. Bizim ürünlerimizin en büyük avantajı ise çevreci bir ürün olarak doğada 1 yıl içerisinde kaybolması, kara ve deniz canlılarının hayati tehlikelere maruz kalmasını engellemesidir” diye söyledi.
“Başarı beni her zaman besleyen bir öncelik oldu”
Bu zamana kadar birçok ödül alan Yılmaz ‘Dünyanın en başarılı 20 genci’ listesinde yer almasa ilişkin şunları söyledi: “JCI ödülü inanılmaz mutlu etti. Beni her zaman besleyen öncelik başarı olmuştur. Ülkemizde ve dünyada biz gençleri bu yönde etkileyen kuruluşların olması umut verici.”
Gözde Durmuş Hakkında
Gözde Durmuş, 1985’te İzmir’de doğdu. 2007 yılında ODTÜ’de Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nü tamamladı. Lisans eğitimi sırasında Biyoteknoloji Araştırma Birimi’nde, beyin kanseri ve kontrollü ilaç salım sistemleri üzerine çalıştı.
Ayrıca, Harvard Tıp Fakültesi’nde doku mühendisliği üzerine araştırmalar yapmak üzere staja gitti.
Mezun olduktan sonra Fulbright bursunu kazanarak, yüksek öğrenimi için ABD’ye gitti. Durmuş, yüksek lisansını Boston Üniversitesi’nde, doktora eğitimini Brown Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği bölümünde tamamladı.
2014 yılından beri de araştırmalarını Stanford Üniversitesi’nde sürdüren, radyoloji bölümünde akademisyen olarak görev yapan Doç. Dr. Gözde Durmuş, burada kendisine ait bir laboratuvar kurdu.
Duygu Yılmaz Hakkında
Duygu Yılmaz, 1988 yılında doğdu.
İstanbul Aydın Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Daha sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Fakültesi’ne başlayan Yılmaz, sonrasında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamladı.
İlk iş fikri, İTÜ ve ODTÜ tarafından ofis imkanıyla desteklendi. Yaptığı çalışmalarla Boğaziçi Üniversitesi’nden ikincilik ödülü alarak Almanya’ya gönderildi. Orada eğitimlere ve firma görüşmelerine katıldı. Ardından Türkiye’ye döndü ve Vestel Ventures’tan aldığı yatırım desteğiyle kendi şirketini kurdu.
Yılmaz dört yıldır kendi markası Biolive için çalışıyor.