Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK) BM Genel Sekreteri’nin Afganistan Özel Koordinatörlüğü’ne getirilen ve BM Türkiye Daimi Temsilcisi olan Feridun Sinirlioğlu’na Afganistan ile ilgili hazırlanmasına liderlik ettiği rapor için taleplerini ileten bir mektup gönderdi.
Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), 15 Ağustos 2021’de Afganistan’da iktidarını ilan eden Taliban rejiminin ikinci yılında ülkenin kadınlar ve kız çocukları için bir hapishaneye dönüştüğünü bildirdi.
EŞİK’ten yapılan açıklamada, 90’lı yıllardaki sert politikalarından vazgeçtiğini söyleyerek, özelde kadın haklarına ilişkin “ılımlı” mesajlar vererek dünya ülkelerinden destek almaya çalışarak iktidara gelen rejimin, verdiği sözü unuttuğu belirtildi. Taliban’ın kurallarına göre Afganistan’da yaşayan kadınlara; okula gitmek, çalışmak, spor yapmak, şarkı söylemek, parka ya da pikniğe gitmek, kuaföre gitmek, ibadethanelere gitmek, yanında bir erkek akraba olmadan taksiye binmek, doktora gitmek, tek başına 72 kilometreden uzağa seyahat etmek, araba kullanmanın yasak olduğu belirtilerek, “Deyim yerindeyse nefes almak yasak” denildi.
Afganistan’da gelinen durumun cinsiyet temelli zulüm ve toplumsal cinsiyet temelli bir “apartheid (ayrılık)” rejimi, insanlığa karşı suç olduğu bildirilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Küresel kadın hareketi, Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki ırka dayalı apartheid rejimine karşı yürütülen mücadeleye atfen cinsiyete dayalı apartheid kavramının uluslararası hukukta suç olarak kabul edilmesi için bir kampanya başlatmıştır. Karima Bennoune tarafından hazırlanan ‘Afganistan’daki Cinsiyet Apartheid’ine Karşı Uluslararası Yükümlülük” başlıklı raporda açıklanan gender apartheid kavramı, kadınlara ve insanlığa karşı suçlar bağlamında önemli bir açılım sunmaktadır.
Bu kampanyanın başarıya ulaşması ve Afganistan’da ve başka coğrafyalarda Taliban, İŞID benzeri oluşumların mahkum edilmesi; dünyanın eşit, özgür ve barış içinde yaşanabilir bir yer olmasına önemli bir katkı olacaktır.”
BM’ye mektup
EŞİK Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Afganistan Özel Koordinatörlüğü’ne getirilen ve BM Türkiye Daimi Temsilcisi olan Feridun Sinirlioğlu’na Aftanistan ile ilgili hazırlanmasına liderlik ettiği rapor için taleplerini ileten bir mektup da gönderdi.
Kadınlar, Kasım ayında tamamlanması gereken raporun hazırlanması sürecinde Afganistanlı kadın hakları ve insan hakları savunucularıyla görüşmelerini talep etti.
Afganistan’daki şeriat rejiminin, Güney Afrika’nın siyahlar ve beyazlar arasında ayrımcılığı esas alan yönetim biçimini tanımlamak için kullanılan “apartheid” kavramına benzer bir şekilde “cinsiyetçi apartheid” rejimini tesis ettiğini belirten EŞİK üyeleri, BM’ye “dolaylı yardımları yasaklayan kararlar” alınmasını önerdi.
EŞİK mektubunda şu ifadeleri kullandı:
“Taliban’ın siyasi vizyonu, sadece Afganistan’da değil, tüm bölgede ve küresel olarak barış ve güvenliği tehdit etmektedir. Bu nedenle biz, hazırlayacağınız raporda, tüm BM üyesi devletleri, cinsiyet ayrımcı Taliban yönetiminin sürdürülmesine yönelik doğrudan ya da dolaylı yardımları yasaklayan kararlar almaya çağırmanızı talep ediyoruz.”
Taliban’ın 2. Yılı: Afganistan’da Kadınlar Ne Yaşıyor? Nasıl Mücadele Ediyor?