İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2023 Nobel Ekonomi Ödülü’nü, kadınlar ve erkekler arasındaki maaş eşitsizliğini inceleyen Harvard Üniversitesi profesörü, ekonomi tarihçisi Claudia Goldin’e verdi.
2023 Nobel Ekonomi Ödülü, Harvard Üniversitesi Profesörü Claudia Goldin’a verildi. Goldin’in eşitsizlik ve kadının istihdama katılımına odaklanan araştırmaları bu yılki ödülü almasında önemli rol oynadı.
Akademi, Goldin’in kadınların kazançları ve istihdam piyasası arasındaki ilişkiye dair yüzyıllara yayılan ilk çalışmayı yaptığını vurguladı. Goldin’in çalışmaları, maaş eşitsizliğinin kaynağını açıkladığı gibi değişimin nedenlerini de ortaya koyuyor.
Nobel Komitesi, Goldin’in ABD’nin 200 yıllık arşivlerini çalışarak büyük bir emek ortaya koyduğunu vurguladı. Komite üyesi Randi Hjalmarsson, bir “dedektif” olarak tanımladığı Goldin’in, “çok sayıda kişinin, tarihçinin veri olmadığını düşünerek araştırmaktan kaçındığı bir konuya” eğildiğini aktardı.
Goldin’in 1999 yılında yazdığı kitabı kadınların maaş eşitsizliği meselesini anlamak için önemli bir eser olarak görülüyor. Doğum kontrol haplarının kadınların kariyeri ve evlilik kararları üzerindeki etkilerini araştıran çalışmaları takip eden Goldin, kadınların evliliğin ardından kullandıkları soyadlarını da sosyal bir etmen olarak ele aldı.
Ödülü alan üçüncü kadın
Komite geçmişte cinsiyetler arasındaki ücret farklılıklarının eğitim ve meslekle açıklandığını ancak Goldin’in eşitsizliğin aynı işlerde çalışan kadın ve erkekler arasında olduğunu ve özellikle de kadınların ilk çocuklarını doğurduktan sonra daha çok rastlanıldığını gösterdiğini söyledi.
Örneğin Goldin ve meslektaşları, Chicago Üniversitesi’ndeki işletme fakültesi öğrencileri üzerinde yaptıkları 15 yıllık bir çalışmada, bir kadının ilk bebeğini doğurmasından bir ya da iki yıl sonra ücret farkının açılmaya başladığını tespit etti.
Dr. Goldin verdiği bir röportajda kadınların ve erkeklerin içinde büyüdükleri toplumsal ve aile yapılarının davranışlarını ve ekonomiyi şekillendirdiğini anlattı.
“Eşitliği sağlayana kadar asla toplumsal cinsiyet eşitliğine sahip olamayacağız” diyen Goldin, “Muazzam bir değişim yaşanırken, aynı zamanda kadınların evde daha fazla iş yapmasıyla bağlantılı eşitsizlikler devam ediyor.”
1999 yılında Harvard Üniversitesi’nin ekonomi bölümünde ilk kadrolu öğretim üyesi olan Goldin, Nobel Ekonomi Ödülü’nü alan üçüncü kadın oldu.
‘Pek çok kadın için ilham kaynağı oldu’
Dartmouth Üniversitesi’nden Claudia Olivetti, Dr. Goldin’in çalışmasının kadınlar ve işgücü piyasalarına ilişkin mevcut araştırmaların çoğunu şekillendirdiğini, ekonomi alanına giren pek çok kadın için de önemli bir rol model olduğunu söyledi.
“Claudia, deneyimlerini cömertçe paylaşarak ve çoğunlukla erkek egemen bir dünyada başarı olarak ekonomi alanındaki pek çok kadın için ilham kaynağı oldu.”
Princeton’da profesör olan ve bir zamanlar Dr. Goldin’in öğrencisi olan Leah Boustan, çalışmalarının çalışma ekonomisi üzerindeki etkisini şöyle anlattı:
“Claudia ödülü kazandığında ilk düşündüğüm şey, araştırmasının hala güncel çalışmalara ne kadar ilham verdiği oldu.”
Kaynak: New York Times, DW Türkçe, BBC Türkçe
Nobel Barış Ödülü İranlı Kadın Hakları Savunucusu Narges Mohammadi’nin