Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı 2023 dönemine ait işsizlik verilerine göre, dar tanımlı işsizlik oranı 1 puan azalarak yüzde 9.4 oldu. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı son bir yılda 1.5 puan artarak yüzde 22.8’e yükseldi. Genç kadınlarda geniş tanımlı işsizlik rekor seviyeye ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı 2023 dönemine ait işsizlik verilerine göre, dar tanımlı işsizlik oranı 1 puan azalarak yüzde 9.4 oldu. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı son bir yılda 1.5 puan artarak yüzde 22.8’e yükseldi.
Geniş tanımlı işsizlik ile dar tanımlı işsizlik arasındaki makasın açılmasının ve geniş tanımlı işsizlik oranının artmasının sebebi zamana bağlı eksik istihdam edilenler ile iş bulma ümidini kaybedenler, iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar ve iş arayan ancak hemen işbaşı yapamayacak olanları kapsayan potansiyel iş gücündeki artış oldu.
DİSK-AR tarafından hazırlanan rapora göre Türkiye, bu verilerle Avrupa’da geniş tanımlı işsizliğin en yaygın olduğu ülke oldu.
2023’te AB üyesi 27 ülke ortalamasında dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 6.2 ve geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 12.2 seviyesinde. ABD’de ise ocak 2024 itibarıyla dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 3.7 iken geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 7.2.
Çalışabilir 10 kişiden sadece 3’ü kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda
DİSK-AR tarafından yayımlanan raporda, kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) istihdamın niteliğini ortaya koymak amaçlandı. KATİ istihdamın ne kadarının sigortalı ve tam zamanlı çalıştığını ortaya koymayı amaçlıyor.
TÜİK’in resmi istihdam oranı 2023’te yüzde 48.3 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan kayıtlı tam zamanlı istihdam (KATİ) oranı yüzde 34.1 olarak gerçekleşti. Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 31.3 iken KATİ oranı yüzde 19.5 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 65.7 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 48.9 olarak hesaplandı.
DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasıyla çalışma çağındaki (15+ yaş) 65.4 milyon kişinin sadece 22.2 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığı ortaya çıktı.
Çalışma çağındaki 33 milyon kadının sadece 6.4 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istidamda (KATİ), çalışma çağındaki 32.3 milyon erkeğin ise 15.8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. Bu durum nispeten nitelikli istihdamın düşüklüğünü ortaya koydu.
Geniş tanımlı işsizlik yüzde 22.8
TÜİK’in 2023 verilerine göre hem dar hem geniş tanımlı işsizliğin cinsiyete göre dağılımına bakıldığında kadınlarda işsizliğin çok daha yüksek olduğu görülüyor. 2023’te dar tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 7.7 ve kadınlarda ise yüzde 12.6 olarak açıklandı. Geniş tanımlı işsizlik (atıl iş gücü) oranı ise erkeklerde yüzde 18.3 ve kadınlarda yüzde 30.6 olarak gerçekleşti.
Geniş tanımlı genç işsizliği yüzde 38.8
TÜİK verilerinden yararlanılarak yapılan hesaplamada 15-24 yaş arası genç nüfusta geniş tanımlı işsizlik oranı ise 2023 yılında yüzde 38.8 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı genç işsizliği dar tanımlı genç işsizliğinden yaklaşık 16 puan fazla olarak gerçekleşti.
2023’te genç kadınlarda geniş tanımlı işsizlik rekor seviyeye ulaştı. 15-24 yaş arası genç kadınlarda geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 48.8’e yükseldi. Genç erkeklerde dar tanımlı işsizlik yüzde 14.3 ve geniş tanımlı işsizlik yüzde 32.8 olarak hesaplanırken, 15-24 yaş arası genç kadınlarda ise dar tanımlı işsizlik yüzde 23.2, geniş tanımlı işsizlik yüzde 48.8 olarak hesaplandı.
Kaynak: Evrensel