“Çocuk yaşta Chicago’da eldiven fabrikasında işçi olarak çalışmaya başlayan Elisabeth Christman, fabrikada yapılan grevlere öncülük etti. Amerikan Ulusal Eldiven İşçileri Sendikasını kurdu ve onun genel sekreteri oldu. Amerikan Kadın Sendikalar Birliği’nin okulunda müdürlük de yaptı, hükümetlere danışmanlık da… Hasta oldu, hastaneye yattı, bu kez de oradaki kadınları örgütledi.”
Fitnat Durmuşoğlu, Kadın İşçi için kaleme aldığı yazısında Alman kökenli Amerikalı sendikacı Elisabeth Christman’ın hayatını mercek altına aldı. Yürüttüğü örgütlenme faaliyetiyle klasik sendikacılığın ötesine geçen Christman, kadınların ücret mücadelesinde öncü isimlerden biri olarak biliniyor.
Yazının tamamı şöyle:
Elisabeth Christman 2 Eylül 1881 yılında Almanya’da doğdu. Kısa bir süre sonra, ailesi Amerika’ya göç ederek ve Chicago, Illinois’e taşındı. Babası Henry Christman, bir sendika grubunda işçi ve klarnetçi olarak çalıştı. Annesi Barbara Guth Christman, en büyükleri Elisabeth olan altı çocuğunu bağımsızlık duygusuyla büyüttü. Elisabeth, Alman Lutheryan okuluna gitti. 13 yaşında Chicago’daki Eisendrath Eldiven Fabrikası’nda çalışmaya başladı. 1902 yılında Agnes Nestor ile birlikte Eisendrath Glove Factory’de kadın işçilerin on gün süren grevinde lider olarak öne çıktı. Grev başarılı oldu, kadınların tüm talepleri karşılandı; işçiler maaşlarına zam aldılar, artık makineleri için kira ödemek zorunda kalmadılar ve Eisendrath şirketi makineleri için daha fazla sorumluluk aldı.
Bu grev, Amerika Yerel Eldiven İşçileri 1’in kurulmasına yol açtı. Christman ve diğer 27 kişi bir araya gelerek Amerika Uluslararası Eldiven İşçileri Sendikası’nı (IGWUA) kurdu. 1913-1931 yılları arasında örgütün sayman sekreteri olarak görev yaptı. Elisabeth Christman, Kadın Sendikalar Birliği (WTUL) üyesi olarak, çalışan kadınların ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştı. 1914 yılında WTUL Kadın Örgütçüler Eğitim Okulunda Müdürlük yaptı.
Kadın ücretlerini araştırmak…
1915 yılında, toplu sözleşme yapmak için 800’den fazla işçiyi toplayarak Herzog Manufacturing Company’de bir greve liderlik etti. Çalışanların çoğunun İngilizce bilmemesine ve sendika konusunda da bilgilerinin olmamasına rağmen işçileri örgütlemeyi ve toplu sözleşme imzalamayı başardı. 1917 yılında Ulusal Savaş Çalışma Kurulu için kadın saha temsilcileri şefi olarak görev yaptı. 1919 yılında WTUL’un ulusal yönetim kuruluna seçildi. Chicago WTUL’un günlük politikalarını yöneten birkaç işçi kadından biriydi. 1921 ve 1950 yılları arasında NWTUL sayman sekreteri ve WTUL’un aylık Life and Labor Bulletin dergisinin editörü olarak görev yaptı. Christman, “İyi ya da kötü zamanlarda, işçi hareketi hareketsiz durmayı göze alamaz” demişti.
Hayatı boyunca demokrat olmasına rağmen Birinci Dünya Savaşı sırasında, 1921 ve 1931 yılları arasında iki cumhuriyetçi cumhurbaşkanı tarafından işsizliği ele alan Ulusal İşsizlik Konferansı, Ulusal İşsizlik Yardım Örgütü, Ulusal İyileştirme İdaresi’ne atanan ilk kadın oldu. 1923 yılında Üçüncü Uluslararası Emekçi Kadınlar Kongresi’ne delege olarak seçildi. 1930’ların başında Christman, Washington DC sokaklarında Eleanor Roosevelt’e rastladı ve WTUL’deki bazı kadınların kalması için Beyaz Saray’da oda sağladı. 1936 yılında Mesleki Rehberlik Ulusal Komisyonu’na, 1940 yılında Kadın Bürosu Danışma Komitesi’ne atandı. 1942–43 yıllarında savaş endüstrisinde, kadınların ücretlerinin araştırılması kadın bürosu direktörü olarak görev yaptı.
Hayatının sonlarına doğru, hastanede yatarken, kadın hastane çalışanlarına da öncülük etti. 26 Nisan 1975 yılında yeğeninin Indiana, Delphi’deki evinde serebral arteriosklerozdan öldü.
Kaynak: Kadın İşçi