HPV aşısına yapılan zamla aşının maliyeti 2 bin 500 TL’ye çıktı. Pek çok kişinin yüksek maliyetler nedeniyle erişemediği HPV aşısının ücretsiz olması için ilgili dernekler çağrılarını yineliyor. HPV aşısı neden ücretsiz olmalı ve ulusal aşı programına alınmalı? Uzmanlar anlatıyor.
Rahim ağzı kanseri her yıl dünyada 274 binden fazla kadının ölümüne sebep oluyor. Gelişmiş ülkeler arasında en çok görülen kanserler listesinde ise ikinci sırada. Rahim ağzı kanserine sebep olan faktörler arasında listenin başında Human Papilloma Virüs yani HPV yer alıyor.
Bu ölümler koruyucu HPV aşısı uygulanmasıyla büyük oranda önlenebilecekken, aşının fiyatı toplam yaklaşık 8 bin TL’ye ulaştığı için çok sayıda kadın aşıya erişemiyor.
HPV aşısı birçok ülkede ücretsiz. Avustralya, Kanada, Portekiz, Norveç, Finlandiya, Danimarka gibi ülkelerde ücretsiz olarak okul aşılaması yapılıyor.
Rahim ağzı kanserini çok ciddi oranda önleyen HPV aşısı ücretsiz olup aşı programına dahil edilmeli mi? HPV aşısı kaç yaşından itibaren yapılmaya başlanmalı? Rutin aşılar listesine girmeli mi? Sadece kız çocuklarına mı yapılmalı?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Burcu Saygan Karamürsel:
HPV aşısı ücretsiz olmalıdır. Çünkü gerçekten çok önemli bir aşı. Dünyada kansere karşı koruyuculuğu olan iki aşıdan biri. Bu nedenle yarar maliyet oranı çok yüksektir. Bunu ücretsiz yapmayı başarabilen bazı ülkeler var. Umarım bizim ülkemiz de bunu başarabilir ve hedef yaş grubunu ücretsiz aşılayacak kaynak yaratabilir. Ayrıca kanser olmadan önlem almak yalnız sağlık açısından değil, ekonomik olarak da daha kârlı. Bunun bilincinde olan ülkelerde bugün hemen hiç rahim ağzı kanseri yok. Çünkü aşılama ve tarama programları çok iyi ve tüm toplumu kapsıyor. Kanser olduktan sonraki tedavi maliyetinin ülke sağlık sistemine yükü aşıdan çok daha fazla oluyor.
HPV aşısı, diğer bazı ülkelerde olduğu gibi rutin aşılar listesine girmeli ve okullarda yapılmalı. Hatta hem kız hem erkek çocukları aşılamalıyız. Sorunun asıl çözümü bu olur ve meyvelerini yıllar içinde verir. Piyasada mevcut aşıların prospektüsünde yazan en erken aşılama yaşı bellidir. Ne kadar erken aşı yaparsak bağışıklık sağlayan antikorlar o kadar yüksek olur ve koruyuculuğu ömür boyu devam eder. Öte yandan genç kızların okul çağında aşı yaptırmasının bilimsel olarak cinsel dürtülerle hiçbir ilişkisi olmadığını da özellikle belirtmek istiyorum. Sonuçta diğer aşılardan farkı olmayan bir aşı. Ha kızamık ya da hepatit aşısı olmuşsunuz, ha HPV aşısı… Vücuttaki cevabı antikor oluşturmaktır, bunun cinsellikle hiç ilgisi yoktur.
Seksolog ve Cinsel Sağlık İletişimci Rayka Kumru:
HPV aşısının ücretsiz ve aşı programına dahil edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu aşının en iyi etki gösterdiği yaş grubu 15 yaşa kadar. 15’e kadar yapılamıyorsa da 26 yaşına kadar yapılması tavsiye ediliyor. Çünkü 15 yaşa kadar bağışıklık sistemimiz daha güçlü olduğu için daha iyi yanıt veriyor. Ayrıca bu aşının etkisini en yüksek seviyede göstermesi için cinsel temasta bulunulmadan önce yapılması gerekiyor. Ancak HPV aşısı ücretsiz olsun, aşı programına alınsın demek yeterli değil. Bunun doğru iletişimi de yapmak önemli. Çünkü bu iletişim doğru olarak yapılmazsa, neye karşı koruduğu neye karşı korumadığı bilinmezse, ne zaman ne şekilde kaç dozda yapılması gerektiği, neden önemli olduğu bilinmezse o zaman insanlar hatalı algılara düşebilir. Örneğin HPV aşısının bütün cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara koruduğunu sanabilir, ya da HPV aşısı olduğu için smear testi kontrollerini ihmal edebilir.
“HPV aşısı halk sağlığı adına ciddi bir yatırım”
Bazı HPV türleri düşük risklidir. Belirtisiz olabilir, ya da siğillere sebep verebilir. Bazılarıysa yüksek risk kategorisindedir ve kanserlere sebep olabilir. Bunların tedavisi siğilleri yakma ve dondurma gibi işlemlerle yapılıyor. Bu da tabii ki bir aşı olmaktan çok daha meşakkatli bir süreç. Siğiller bazen kendini tekrar edebiliyor. Ama daha da kritik olan yüksek riskli olan HPV türleri. Vulva, vajiana, penis gibi genital kanserlere veya boğaz kanserine neden olabiliyor. Bu aşı aslında kanser önleyici bir aşı. Maliyeti düşündüğünüzde halk sağlığı adına çok ciddi bir yatırım bu. Çünkü kanser tedavisinin maliyeti aşının maliyeti ile karşılaştırılmayacak kadar yüksek. Bunu önleyecek bir aşı varken biz bunu neden aşı takvimine dahil etmiyoruz ve neden ücretsiz bir şekilde bunu bir halk sağlığı yatırımı olarak görüp halka sağlamıyoruz. Bu sebepten dolayı ücretsiz olarak aşı programının bir parçası olması gerektiğini savunuyorum. Birçok sağlık uzmanı da bunu savunuyor.
Aşı ilk çıktığı dönemlerde şöyle bir kaygı vardı. Aslında hala da aynı kaygı var. Biz bu aşıyı yaparsak kızlar daha rahat cinsellik yaşayabilir mi? Genç kızlar bu aşı il birlikte cinsel olarak daha aktif hale geliyor mu? Erken yaşta partnerli bir şekilde cinsellik deneyimlemeye başlarlar mı? HPV aşısının cinsel davranışlar üzerinde herhangi bir farklılığa neden olup olmadığını ölçen 2 yeni araştırma var. Bu araştırmalar bunun böyle olmadığını doğruladı. Bu noktayı destekleyen tek konu HPV ve HPV ile ilgili algı ve davranış araştırmaları değil. HPV aşısının da dahil olduğu diğer cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine erişim arttığı zaman, meraklanmaya, teşviğe, daha erken yaşta cinselliğe değil, tam tersi daha geç yaşta ve daha az partnerli cinsel davranışa yol açtığı, daha güvenli ve net karar vermelerine neden olduğu biliniyor.
Haberin devamına buradan ulaşabilirsiniz.