Gazze’de son yaşananlar, dünyanın en tartışmalı politik çatışmasını yeni bir seviyeye taşıdı ve dünyayı Orta Doğu’nun barışı tesis etmekten daha da mı uzaklaştırdığı noktasında endişe duymaya sevk etti. Fakat tüm bu trajedi ve yıkımın ortasında dahi, küçük bir umut kıvılcımı yok değil: İsrail ve Filistin arasındaki küçük bir sınır kentinde, İsrail ve Filistinli kadınlardan oluşan küçük bir grup, birlikteliği sembolize eden bir iş kurarak birlikte çalışmaya başladılar. 2009 yılında, Filistin işlemelerini İsrail’in dikiş zanaatiyle birleştirerek, modern ve nitelikli moda yoluyla barış için bir patika açan Two Neighbors markası doğdu.
Two Neighbors’I hayata geçirme fikri Center for Emerging Futures örgütü tarafından gerçekleştirilen ve Filistinliler ile İsraillileri işbirliği projelerini tartışmak için bir araya getiren Global Village Square etkinliğinde ortaya çıkmıştı. Amerikalı bir çift olan Dr. Whit Jones ve Paula Jones İsrailli ve Filistinli ekip arkadaşlarıyla Two Neigbors projesini gerçekleştirmeye karar verdiler. Şirket misyonu beyanına göre markanın hedefi şöyle: “tüm olanaksızlıklara rağmen, güzellik, ortak akıl ve ortak bir ekonomik kazanç adına siyasete meydan okuyan bir birlikteliği kurarak, kendi barış sürecimizi başlatmak.”
Bu bağlamda, Two Neighbors markasına ait bir elbise ya da çanta, bir kıyafet ya da aksesuar parçasından daha çok anlam ifade ediyor. Daha ziyade, dayanışmayı sembolize ediyor. Her bir parça, her iki tarafın da güzel zanaatçiliğini temsil ederken, sonunda iki taraf arasındaki uyumun vücut bulduğu ürünler çıkıyor. özel motifler üreten minik kanaviçelerle öne çıkan Filistin işlemeciliği yüzyıllık bir geleneğin devamı niteliğinde. Dikiş aşaması ise, 90’larda Sovyetler Birliği’nden İsraile göç etmiş kadınların, buradan getirdikleri dikiş zanaatinin sayesinde, İsrail tarafından sağlanıyor. Ve şirketin baş tasarımcısı Tel Aviv kökenli; genç ve canlı bir şehrin taze perspektifini minimalist yaklaşımıyla ürünlere yansıtıyor.
Şirketin İsrail’deki Koordinatörü Segal Kirsch diyor ki, “Benim için barış, veya en azından biarada yaşam, İsrail toplumunun bir numaralı önceliği”. “Yıllarca barış için protestolarda yer almanın getirdiği yorgunluk ve hayal kırıklığı sonucunda, kişisel olarak şunun farkına vardım: gündelik temelli bağlantılar kurmak ve insanlar arasında güven ve dostluk inşa ederek tabandan çalışmalar yapmak çok daha doğru hissettiriyor. Birçokları bunu naiflik olarak nitelendirse de, ben eninde ya da sonunda, bu türden damlacıkların kaçınılmaz olarak, her iki taraftaki liderlerin görmezden gelemeyeceği bir okyanus yaratacağına inanıyorum. ”
Projenin sembolik gücüne ek olarak, Two Neighbors aynı zamanda bölgedeki kadınlar için somut çalışma fırsatları yaratıyor. Filistin takımının üyelerinden biri olan Kefa, aynı zamanda Hebron Hills’deki köyünün Kadın Kooperatifi Yöneticisi. Buradaki rolü yoluyla, köyündeki kadınların işlemecilik yeteneklerini işlevlendiriyor ve aynı zaman da onlara gelir kaynağı ve hedef sağlıyor. Ve bu süreçte kadınların yaşam koşulları iyileşiyor. Marka üretim, için gelen talebe göre değişmek üzere, 20 ile 60 arasında kadın zanaatkarı West Bank’ta istihdam ediyor.
“Babalarımızdan ve kardeşlerimizden para istemeyi bıraktık” diyor, Filistinli işlemeci kadınlardan biri olan Sana. “Hep bir kameram olmasını hayal ederdim ve Two Neighbors bu hayali gerçekleştirmeme destek oldu. Aynı zamanda, sürücü ehliyeti alma ve kasabamdaki ilk kadın sürücü olma hayalim de var. Two Neighbors ile çalışabidiğim sürece, sürücü ehliyetimi almamı sağlayacak parayı kendim kazanabileceğim.” Bir diğer işlemeci Kefah ise şunları paylaşıyor: “ Two Neighbors takımının ve projesinin bir parçası olmaktan mutluluk duyuyorum. Bize umut veren bu havayı yaratan bir proje oldu. Two Neighbours, gerçekten komşu olduğumuzun ve gündelikte çektiğimiz koşullara bakılmaksızın birbirimizle işbirliği içinde olmamız gerektiğinin bir kanıtı”.
Bu ortaklık, içinde yer alan bir çok kadın için olumlu olsa da, herkes yaklaşımlarını desteklemiyor. Filistin koordinatörü Adeem Amro, işini çok insanla paylaşmadığını, bu türden Filistin-İsrail ortaklık girişimlerinin politik olarak oldukça yüklü olduğunu ve Filistinlilerin İsraillilere çok da fazla güven duymadığını belirtiyor.
“Her iki tarafın insanları da birbirine karşı daha açık olmalı” diyor Amro, “küçük şeylerin barış süreci üzerinde etkisi var. Benim için, Two Neighbors bizi barışa götürecek o küçük hareketlerden biri.”
Son gelişmeler düşünüldüğünde, Two Neighbors’taki kadınlar için zor ve önemli zamanlardan geçiyoruz, fakat onlar hala umuda tutunuyorlar. Kirsch diyor ki, “ Ne yazık ki, acı gerçek şu ki, dünyada olan bitenleri düşündüğümüzde, barış yakın gelecekte mümkün olmayabilir. Çoğu zaman kiniklere ben “barış işi”nde değilim, daha ziyade “umut işi”ndeyim diyerek yanıt veriyorm. Bireyler olarak umudumuzu kaybetmememiz lazım. Barış için ısrar etmenin sonuç getireceği noktasında oldukça iyimserim, ve beni iyimser tutan ise ısrarcılığım.”
*Ruby Veridiano’nun brit.co’da çıkan haberinden Ceren Gülbudak tarafından Türkçeleştirilmiştir. “Two Neighbors: Israeli and Palestinian Women Create a Pathway to Peace Through Fashion” adıyla yayınlanan yazının orjinaline ulaşmak için tıklayınız.
**Görseller: Two Neighbors