BM’nin Nesiller Boyu Eşitlik Kampanyası Küresel Gençlik Görev Gücü üyesi İlayda Eskitaşcıoğlu ile bu küresel oluşumun dünyada cinsiyet eşitliğine ulaşma hedeflerine katkısını, eylem planlarını ve gençlerin taleplerini konuştuk.
Nesiller Boyu Eşitlik Forumu, BM Kadın Birimi’nin Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu’nun kabul edilmesinin 25. yıl dönümü vesilesiyle, toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştirmeye yönelik yükümlülüklerinin uygulanma hızını arttırmak için geliştirdiği küresel bir kampanya.
Kampanya kapsamında, devlet başkanlarından özel sektör temsilcilerine, uluslararası sivil toplum kuruluşlarından gençlik organizasyonlarına kadar birçok katılımcıyı ağırlayan iki forum planlanmıştı.
Forumlardan ilki Meksika’nın ev sahipliğinde 29-31 Mart’ta çevrim içi olarak düzenlendi.
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması konusunda paydaşları küresel ölçekte harekete geçirmeyi hedefleyen forumun ikincisi haziran ayında Paris’te düzenlenecek.
Türkiye’den İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Koç Holding Kurumsal İletişim ve Dış İlişkiler Direktörü Oya Ünlü Kızıl, Pekin+25 Küresel Gençlik Görev Gücü üyesi İlayda Eskitaşçıoğlu ve GirlUP kurucusu Selin Özünaldım’ın konuşmacı olarak katıldığı Forum kapsamında farklı temalar altında faaliyet gösteren eylem grupları, toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki hedeflerini ve izleyecekleri yol haritalarını açıkladı.
Pekin+25 Küresel Gençlik Görev Gücü üyesi İlayda Eskitaşcıoğlu ile Forum’un dünyada cinsiyet eşitliği hedeflerine ulaşma yönündeki katkısını, eylem planlarını ve gençlerin taleplerini konuştuk.
BM’nin Nesiller Boyu Eşitlik Kampanyası, Pekin Eylem Platformu ve Pekin+25 sürecini, daha da hızlandırılmış bir şekilde hayata geçirmek için yola çıktı. Bu forum harekete geçme ve cinsiyet eşitliği hedeflerine ulaşma anlamında nasıl bir hız kazandıracak? Bu forumu farklı kılan nedir?
Nesiller Boyu Eşitlik Forumu, yaklaşık iki yıldır yoğun hazırlıkların yapıldığı, bütün paydaşları buluşturan, iki ayaklı bir forum. BM Kadın Birimi’nin yanısıra Meksika ve Fransa hükümetlerinin ortaklaşa düzenlediği, sivil toplumun ve özellikle gençlerin aktif katılımının hedeflendiği bir kampanya. 29-31 Mart arasında Meksika Forumu ile başlayan Forum, 31 Haziran-2 Temmuz tarihleri arasında düzenlenecek Fransa Forumu ile sona erecek. Aslında Forum, kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için bir dönüm noktası olan 2020 senesi için planlanmıştı, ancak COVID-19 nedeniyle bir sene ertelendi.
Yaklaşık ik isenedir Birleşmiş Milletler Kadın Birimi’nin en büyük odağı olan Nesiller Boyu Eşitlik Kampanyası, aslında tüm nesilleri daha eşit bir geleceğe ulaşmak için birlikte hareket etmeye, dayanışmaya davet ediyor. Bu Forumu farklı kılan, öncelikle kadın hakları alanında en ilerlemeci yol haritalarından birini bize sunan Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformunun 25. yıldönümünün hemen ardından düzenlenmesi, son çeyrek yüzyıldan dersler alarak toplumsal cinsiyet eşitliği politikalarının geleceğini şekillendirecek olması.
Tüm dünyada farklı nesiller, coğrafyalar, kültürlerden gelen insanların, kurumların, devletlerin bir arada toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak için yol haritası çizeceği etkinliklerle dolu bir program. Bence en özgün ve en önemli kısım ise gençlik temsilinin daha önce hiçbir Birleşmiş Milletler programında görülmemiş şekilde yüksek oluşu. Yalnızca devletler veya BM Kadın Birimi kontrolünde olmayan, sivil toplum ve gençlik temsilcilerinin de yönetim kurulunda, karar alma mekanizmalarında aktif rol aldığı ve şekillendirdiği bir hareket bu. Bende 2019 yılından beri Nesiller Boyu Eşitlik Görev Gücü’nde yer alarak bu konuda çalışmaktan gurur duyuyorum.
Forum kapsamında farklı eylem grupları önümüzdeki 5 yıl için yol haritalarını açıkladı. Bu yol haritalarında öne çıkan noktalar ya da ortaklaşılan noktalar neler oldu? Eylem grupları bu yol haritası kapsamında ne gibi aksiyonlar alacak?
Evet, merakla beklenen yol haritaları açıklandı! Forum kapsamında önümüzdeki 5 yıl boyunca aktif bir şekilde çalışacak 6 Eylem Koalisyonu kuruldu. Her bir eylem koalisyonunda farklı sektörleri/paydaşları temsilen lider aktörler yer alıyor: devlet temsilcileri, BM ve uluslararası kuruluş temsilcileri, özel sektör ve filantropik organizasyonlar ve son olarak, Gençlik Görev Gücü’nün yoğun çalışmaları sonucu her koalisyona eklenen, gençlik örgütleri temsilcileri. 6 tematik Eylem Koalisyonu bulunuyor: toplumsal cinsiyet temelli şiddet; ekonomik adalet ve haklar; beden bütünlüğü ve cinsel ve üreme hakları ve sağlığı; iklim adaleti için feminist eylem; teknoloji ve inovasyon; feminist hareketler ve liderlik. Koç Holding, toplumsal cinsiyet için teknoloji ve inovasyon eylem koalisyonunda yer alarak Türkiye’yi temsil eden tek kurum oldu. Bu Koalisyonların açıkladıkları beş yıllık eylem planlarında dikkat çeken ortak noktalar ve hedeflenen aksiyonlar, feminist hak savunucuları ve aktivistler için ayrılan bütçelerin en azından 50% oranında artırılması, toplumsal cinsiyet normlarının özellikle erkekler ve oğlan çocuklarının tartışmalara dahil edilerek dönüştürülmesi, hukuksal ve politik reformlar, eğitim müfredatlarının dönüşümü, kesişimsel bir yaklaşım ile hareket edilmesi, toplumsal cinsiyet temelli veri alanındaki boşlukların acilen giderilmesi ve telafi edici, kısa vadeli çözümler yerine yapısal eşitsizliklere dikkat ederek sistemlerin sürdürülebilir şekilde dönüştürülmesi oldu. Dileriz 2026 yılına geldiğimizde bu kapsamlı hedeflere büyük ölçüde ulaşılır. Forumdan çıkarılabilecek en önemli mesajın şu olduğu kanaatindeyim: Umudu yitirmemek ve özellikle COVID-19 iyileşme sürecini toplumsal cinsiyet perspektifiyle birlikte ön planda tutmak önemli.
Nesiller Boyu Eşitlik Küresel Gençlik Görev Gücü üyesi olarak Forum’a konuşmacı olarak katıldın. Forum’da gençlerin talepleri neler oldu? Nesiller arası diyalog açısından nasıl bir aşama kaydedildi?
Evet, 2019 yılından beri Nesiller Boyu Eşitlik Küresel Gençlik Görev Gücü’nün Türkiye’den tek üyesi olarak yoğun bir şekilde çalışıyorum. BM Kadın Birimi Başkanı Phumzile Mlambo-Ngcuka ile birlikte “Nasıl Bir 2026 Düşlüyoruz?” panelinde konuşmacı olarak yer aldım ve gençlerin önümüzdeki beş yıl için düşledikleri eşit geleceği anlatmaya çalıştım. Konuşmamda, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nde çekilme kararına da değindim, ve katılımcılardan pek çok destek ve dayanışma mesajı aldım. Bu ani kararın bizi ne kadar geriye götüreceğini, kadın hareketinin kazanımlarının nasıl bir gece yarısı elimizden alındığını, bu haberin ne büyük bir hayal kırıklığı yarattığını anlattım. Ancak herşeye rağmen yine kadın hareketinden, dayanışmadan güç bulduğumu, herşeye rağmen umutla çalışmaya devam edeceğimizin, güçlü durduğumuzun altını çizdim.
Yalnızca ben değil, bütün gençlik görev gücü üyeleri neredeyse her oturumda aktif rol aldı ve genç feministlerin perspektifini masaya taşımaya çalıştılar. Genç toplumsal cinsiyet aktivistlerini bir araya getirdiğimiz pek çok etkinlik (hatta Forum sonunda online bir parti bile!) düzenledik. Nesiller arası diyalogun kurulmadı ve gençlik temsili bakımından Meksika Forumu’nun büyük bir başarı olduğunu düşünüyorum. Çoğu oturumda %50’lere varan bir katılım yakaladık. Ancak temsil, ve kürsülerde yapılan konuşmalar elbette eşit bir gelecek için yeterli değil. Gençlerin talepleri ve vermek istediği en önemli mesaj, artık sabrımızın kalmadığı. Umut verici ya da ilham verici olduğumuzu duymak istemiyoruz, somut eylem alınmasını talep ediyoruz. Genç feministlerin öncülük ettiği hareketlerin ve projelerin fonlanması, genç aktivistlerin emeğinin karşılığının verilmesi, “tokenism” olarak adlandırılan sembolik kapsayıcılığın bir an önce sona erdirilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Forumun ikinci ayağı nasıl devam edecek?
Meksika maceramız sona erdi. Üç yoğun online günün ardından çok keyifli bir müzik gösterisi ve yerli kadınların tütsülerle gerçekleştirdikleri, hepimizin dünyanın dört bir yanından izlediği bir törenle Forumun Meksika ayağına veda ettik. Artık meşale Fransa’ya devredildi. 30 Haziran-2 Temmuz 2021 tarihleri arasında Paris’te Forumun ikinci ayağı gerçekleşecek. Büyük ihtimalle bu Forum da tamamen online gerçekleşecek. Artık bütün paydaşların tartışmasına açılmış olan Eylem Koalisyonları’nın hedefleri ve uzun dönem vadeli planları son halini alacak ve eylem koalisyonları beş yıllık yolculuklarına başlayacak. Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un da konuşmasında değindiği gibi, Paris Forumu’nda da devlet liderleri, uluslararası kuruluşlar, sivil toplum, gençlik, özel sektör ve bütün dünyadan toplumsal cinsiyet eşitliği aktivistleri bir araya gelecek somut ve sürdürülebilir hedefler belirlemek, eylem planları hazırlamak ve tartışmak üzere bir araya gelecek. Bu büyük buluşma için sabırsızlanıyoruz!
Nesiller Boyu Eşitlik Gençlik Temsilcilerinin süreç boyunca derlemiş olduğu Genç Feminist Manifesto’ya buradan ulaşabilirsiniz.