Akademisyen Ayşe Kaşıkırık’ın “Yerel Yönetı̇mlerde Kadın Temsili: İstanbul’un İlçe Beledı̇ye Meclisleri” başlık araştırmasına göre, kadın belediye meclis üyesi oranının yüzde 19 olduğu İstanbul’da kadınların en yüksek oranda temsil edildiği belediye meclisi Kadıköy’de.
İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi doktora öğrencisi Ayşe Kaşıkırık, İstanbul’un 39 ilçesini takibe aldı ve kadın erkek eşitliğinin boyutlarını ortaya çıkardı.
Araştırmada, “İstanbul’un ilçe belediyelerinde kadınlar eşit temsil edilmekte midir yoksa erkeklerce mi temsil edilmektedir?” temel sorusuna cevap arandı. Araştırma kapsamında, İstanbul’un 39 ilçe belediyesinin web siteleri tarandı. Belediye meclis üye sayıları ve kadın üye sayıları toplandı. Elde edilen veriler, farklı ilçeler açısından karşılaştırmalı olarak analiz edildi.
Araştırmanın bulguları şöyle:
*İstanbul’un 39 ilçe belediyesi arasında sadece bir ilçenin – Sancaktepe- belediye başkanı kadın.
*İstanbul’un toplam 1.411 meclis üyesi bulunmaktadır, bu üyelerden sadece 265’i kadındır. Kadın belediye meclis üyesi oranı yüzde 19’dur.
*Kadın belediye meclis üyesi oranı en düşük yüzde 7 ile Şile ilçesine aittir, ardından yüzde 8 oran ile Zeytinburnu ilçesi gelmektedir.
*Kadınların en yüksek oranda temsil edildiği belediye meclisi yüzde 35 ile Kadıköy ilçesidir. Bakırköy belediye meclisinde kadın oranı yüzde 32 ile Kadıköy’ün ardından gelmektedir. İlçe belediyeleri arasında eşit temsili sağlayan bir tane bile belediye yok.
Araştırması sonuçlarını bianet’e yorumlayan Kaşıkırık, “Araştırmanın bulgularına göre, yerel siyasetin ‘eril siyaset‘ olduğunu söylemek yerinde olacaktır. Yerel politikalar geleneksel olarak erkekler tarafından belirlenmektedir. İstanbul’un ilçe belediyelerinin meclis üyeliklerinde yüzde 79’luk erkek temsili ile kadınların ve kız çocuklarının ihtiyaçları ve beklentileri eksik kalmaktadır. Bu tablo karşısında, ‘toplum yararı‘ değil, ‘erkek yarar‘ söz konusudur. ” dedi.
Kaşıkırık’a göre kadınların eksik temsili bir zorunluluk değil, politik bir tercih. “Kadınların yeri başta siyaset olmak üzere kararların alındığı her yerdir. Yerel siyaset kadınlarla birlikte dönüşebilir ve daha demokratik bir zemine kavuşabilir. Muhtarlıklardan başlayarak yerel yönetimlerin her aşamasında kadınların eşit temsil edilmesi için somut politikalar geliştirilmelidir.”
Kaşıkırık çözüm önerileri ise şöyle:
*Belediye meclislerinde seçim listeleri fermuar sistemi (bir kadın bir erkek) ile düzenlenmelidir.
*Siyasi partiler tüzüklerine yüzde 50 cinsiyet kotası koymalıdır. Aynı zamanda, cinsiyet kotası siyasi partiler yasasına da eklenmelidir.
*Siyasi Partiler Kanunu’nda, siyasi parti tüzüklerinde “samimi” ve “radikal” önlemler alınması gerekmektedir.