Kadının İnsan Hakları Eğitimleri Değerlendirme Raporu

Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği, geliştirdiği ve uygulamakta olduğu eğitim programlarının yarattığı etkiye ilişkin bir değerlendirme raporu yayımladı.

Söz konusu araştırma, 2012-2018 döneminde sahadaki KİHEP eğiticileri tarafından uygulanan Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı (KİHEP), Kadının İnsan Hakları Eğitimi (KİHE) ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Seminerleri çalışmalarının etkilerini ve sonuçlarını, kadının insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği bakış açısını esas alan bir yaklaşımla ortaya koymayı hedefliyor.

Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı (KİHEP): Son 24 yılda Türkiye’nin her bölgesinde uygulanmış olan KİHEP, dünyadaki en kapsamlı ve yaygın insan hakları eğitim programlarından biridir. Katılımcı ve feminist yöntemlerle kadınların her alanda haklarını hayata geçirmelerine, hak bilinci kazanarak güçlenmelerine ve ihtiyaçları çerçevesinde örgütlenmelerine destek olmayı hedefleyen KİHEP,  16 modülden oluşuyor ve 4 ay sürüyor.

Kadının İnsan Hakları Eğitimi (KİHE): KİH-YÇ, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Ankara Ofisi ile işbirliği içinde kadınların iş hayatında güçlendirilmesi amacıyla KİHEP’e dayalı olan ancak daha kısa süren Kadının İnsan Hakları Eğitimi’ni (KİHE) geliştirmiştir. KİHE, ILO Ankara Ofisi tarafından İstanbul, Ankara, Konya ve Bursa’da yürütülen “Kadınlar İçin Daha Çok ve Daha İyi İşler Projesi” kapsamında 2016-2017 yıllarında uygulanmıştır.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği (TCE) Seminerleri: Halen uygulanmakta olan TCE Seminerleri, KİHYÇ’nin KİHEP İşbirliği Protokolü imzaladığı belediyelerde, özel şirketlerde ve bazı sivil toplum kuruluşlarında çalışan kadın ve erkeklere yönelik geliştirdiği, toplam 4 saat süren, toplumsal cinsiyet eşitliğine dair temel kavram ve yasal düzenlemelerin aktarıldığı bir seminer programıdır.

IPSOS tarafından yürütülen etki değerlendirme araştırmasına göre, eğitim programlarının hem katılımcılarda hem de uygulayıcılarda büyük bir memnuniyet yarattığı ve hedeflendiği üzere bu kişilerin kişisel hayatlarında çok güçlü bir etki sağladığı ifade ediliyor.

Rapora göre, KİHEP için 472 katılımcıda sırasıyla toplam memnuniyet ve etki sırasıyla %98 ve %91, KİHE için 202 katılımcıda sırasıyla %98 ve %96 oranında. Katılımcılardan bazıları KİHEP’in etkisini “dönüştürücü”, bazıları “gece ile gündüz değişimi”, bazıları ise “yeni bir ben yaratmak” olarak tarif ederken, KİHE katılımcıları programın “kendi ayakları üstünde durmayı” ve “özgüveni” öğrettiğini ifade etmişler.

Örgütlenme ve Siyaset modüllerine ilişkin olarak, hem KİHEP hem de KİHE katılımcıları, çevrelerindeki kadınların haklarını aramalarına destek olduklarını (KİHEP %83, KİHE %76) ve çevrelerinde fikri sorulan bir kaynak kişi (KİHEP %73, KİHE %64) haline geldiklerini söylemişler.

Kadınların maruz kaldıkları şiddeti sonladırmasında etkili

Raporun en çarpıcı noktalarından biri ise, bu eğitimlerin ayrımcılık ve şiddeti azaltma veya şiddetle sona erdirme konusunda kadınları önemli ölçüde güçlendiren bir program olduğunu ortaya koyması. Katılıcımların %57’si programdan önce ev-aile içinde duygusal/psikolojik şiddet içeren söz ve davranışlara maruz kalırken KİHEP’ten sonra %34’ünün bunu durdurmayı başardığı (KİHE’de oranlar sırasıyla %55 ve %34) ifade ediliyor.

Toplumsal cinsiyet seminerlerinin etkisi

Erkeklerin de katılım sağladığı toplumsal cinsiyet seminerleri sonucunda, katılımcıların %88’i kadın ve erkeklerin her konuda eşit söz hakkına sahip olması gerektiğini belirtirken, %87’si şiddetin hiçbir türü için namusun bahane edilemeyeceğini, %83’ü iş hayatında daha fazla kadının yer alması gerektiğini, ev işlerinin kadın ve erkek arasında eşit paylaşılması ve kadınların ev dışında sosyal hayata daha fazla katılması gerektiğini belirtmişler.

Toplumsal cinsiyet tanımı konusunda ise katılımcıların %66’sını bilgilendiklerini söylerken, toplumsal cinsiyet eşitliği ve Türkiye’de Ceza Kanunu’nda kadın erkek eşitliği konularındaki bilgilenme %60 oranında.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.