CHP’li Gülizar Biçer Karaca’nın hazırladığı, ‘Kazanımları Kaybetmeme ve Hak Mücadelesi’nin Özneleri: 2021’de Kadınlar Raporu’nda 2021’de kadınların uğradığı hak ihlallerine dikkat çekildi.
“Geçen yıl en az 367 kadın, erkekler tarafından öldürüldü. 12 milyon kadın doğum kontrol yöntemlerine erişemedi. Çok sayıda kadın asgari ücrete bile ulaşamadı. 13 üniversitede kadın profesör yok.”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, ‘Kazanımları Kaybetmeme ve Hak Mücadelesi’nin Özneleri: 2021’de Kadınlar Raporu’ hazırladı.
Rapora göre, pandemide ve ekonomik krizde artan hak ihlallerinden en olumsuz etkilenenlerden biri kadınlar oldu. Ayrıca raporda, İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasının ardından kadına yönelik hak ihlallerinin arttığına vurgu yapıldı.
Raporda öne çıkan noktalar şöyle:
300’e yakın kadın öldürüldü
OECD raporuna göre, Türkiye’de kadınların yüzde 38’i şiddet mağduru; NG Araştırma raporuna göre, Türkiye’de beş kadından biri fiziksel şiddet görüyor.
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu’nun tuttuğu kadın cinayetleri istatistiğine göre, 2021 yılında en az 367 kadın erkekler tarafından katledildi. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu 2021 Yıllık Veri Raporu’nda yer alan verilere göre ise 2021 yılında erkekler tarafından en az 280 kadın öldürülürken, 217 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu.
Koronavirüs Salgını ve Kadına Yönelik Şiddet / Kasım – Aralık 2020 Raporu’nda Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, kendilerinden destek alan kadınların deneyimlerine yer veriyor; şiddetten kurtulmak isteyen kadınların kurumlarla verdiği mücadeleleri göz önüne seriyor.
TİHV’e göre 2020 yılında kadınlar ve LGBTİ+’lar tarafından yapılmak istenen en az 18 toplantı ve gösteriye kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu en az 164 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
Müdahale eksik
Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV) tarafından Mayıs ayında açıklanan rapora göre İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması kararıyla hak ihlalleri arttı.
Karakollara yapılan şikayetlerde acil ve gerekli müdahalelerin yapılmadığı görüldü. Toplumsal cinsiyet eşitliğini ve kadının insan haklarını yok sayan politikaların benimsenmesi, kadını güçsüz kılmaya neden oldu.
Doğum kontrol ve HPV
Yaklaşık 12 milyon kadın koronavirüs sürecinde doğum kontrol yöntemlerine erişemedi ve bu, dünyada 1,4 milyon istenmeyen gebeliğe yol açtı. Her yıl 570 bin kadına rahim ağzı kanseri teşhisi konuluyor ve Türkiye’de HPV aşısı Ulusal Aşı Programı’na dahil değil.
Kadının İnsan Hakları- Yeni Çözümler Derneği’nin 2021’de yayımladığı Salgında Kadın Olmak Araştırması’nın sonuçları, COVID-19 salgını sürecinde kadınların sağlık hizmetlerine erişimde zorlandıklarını, yoksullaştıklarını, ücretsiz bakım emeği yüklerinin dramatik bir şekilde arttığını ve hane içindeki hali hazırda salgın öncesinde de çok yaygın bir şekilde var olan şiddetin devam ettiğini gösteriyor. Rapora göre kadınların %73’ü şiddetin en az birine maruz kaldı. Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği’nin verilerine göre, hükmedilen nafakaların sadece yüzde 20,7’si ödenirken, en az yüzde 50,7’si hiç ödenmedi.
Temsiliyette sorunlar
KA-DER, tartışma programları konuklarının 10’da 1’inden azının kadın olduğunu, incelenen 2089 programın yüzde 77’sinde hiç kadın konuk olmadığını tespit etti.
Devlette kadının yeri yok: Bakanlıklardaki istihdam oranı yüzde 16.
Asgariyi göremediler
Türkiye Ziraat Odaları Birliği, tarımda çalışan kadınların yüzde 94’ünün sigortasının olmadığını açıkladı. DİSK’e bağlı Genel-İş’in hazırladığı rapora göre kadın işçilerin yüzde 38’inin koronavirüs sürecinde gelirleri düştü.
Politeknik’in araştırmasına göre, koronavirüs sürecinde kadın mühendisler, mimarlar, plancılar çalışma hayatında erkek meslektaşlarına göre daha yüksek oranda sorun yaşıyor.
2022: Örgütlenme, dayanışma, kazanımları yılı temennisi
Karaca raporun sonuç bölümünde, “Ev içi emeğin sömürüsünden bakım yüküne, işsizlikten çalışma hayatındaki eşitsizliklere, işçi kadınların yaşadığı sorunlardan mobbing ve liyakatsizliğe Meclislerde kadın temsiliyetinden İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasıyla artan hak ihlallerine, kadına yönelik şiddetin yarattığı hasarlardan kadın yoksulluğuna, erişim engellerinden erken yaşta zorla evlendirmeye, çalışma hayatındaki eşitsizliklerden cinsiyetçi nefret söylemlerine, uluslararası indekslerden kurumsal bazı verilere, saha raporlarından istatistiklere yıl içinde yayınlanan farklı sorunlara dikkat çeken konularla ilgili derlememizle ‘tespit’lerin unutulmamasına katkı sağlamayı ve 2022’yi kadının insan hakları açısından ‘çözüm’ odaklı sonuçlara ulaşacak mücadele yılı olarak bir arada dayanışmayla geçirmek umudunu paylaşıyoruz” dendi.