Kolombiya’da yerel siyasetçilerle ilgili yapılan bir araştırmada, kadın ve erkek milletvekillerinin Twitter’da kitle erişimi ve etki açısından birbirlerine oldukça yakın olduğu gözlendi. Buna göre, Twitter’daki asıl eşitsizliği cinsiyet değil ‘ideolojik farklılıklar’ yaratıyor.
Angie K. González ve Carme Ferré-Pavia / The Loop
Kadınların siyaset alanındaki düşük temsili dünya genelinde süregelen bir sorun. Bazı ilerlemelere rağmen, kadınlar hala siyasi liderlik konusunda türlü engellerle karşı karşıya. Erkeklerden daha az yetkin, hırslı ve rekabetçi olarak algılandıkları için genellikle liderlik pozisyonları için göz ardı ediliyorlar.
Mevcut toplumsal cinsiyet kalıpları ve bunların liderlikle ilişkisi nedeniyle iktidar, kadınlar için hasmane bir alan olmaya devam ediyor. Aynı zamanda medya da bu önyargıların sürdürülmesinde ve kadınların güç ve etki sahibi pozisyonlarda görünürlüğünü engelleyen yeni kültürel bariyerlerin yaratılmasında rol oynuyor.
Toplumsal cinsiyet önyargıları liderlik algısını etkilerken, kadınların siyasette ilerlemesinin önünde de büyük bir engel teşkil ediyor. Kadın siyasetçiler güç ve liderliği erkeksi özelliklerle ilişkilendiren kültürel beklentilerle ilgili zorluklarla karşı karşıya kalırken sosyal medya dahil olmak üzere medyada yer alan haberler bu önyargıları pekiştirmeye ve siyasi görünür açısından toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini sürdürmeye devam ediyor.
Bununla birlikte Twitter gibi sosyal medya platformları, siyasetçilerin, özellikle de kadınların geleneksel medya önyargılarını aşmalarına olanak tanıyan bir denge mekanizması olarak hareket etme potansiyeline sahip.
Potansiyel ‘kurtarıcılar’ olarak sosyal ağlar
Geleneksel medya kadın siyasetçilere karşı önyargılı olma eğilimi gösterirken, sosyal medya platformları bu siyasetçilere toplumla doğrudan iletişim kurma fırsatı sunuyor. Özellikle Twitter’ın gerçek zamanlı doğası büyük bir avantaj ve platform araştırmacılara verilere kolay erişim imkanı sunuyor. Twitter, siyasetçilere mesajlarını yayma, kitlelerle etkileşime geçme ve destekçilerini aktif katılımcılara dönüştürme gücü veriyor.
Bununla birlikte, çalışmalar sosyal ağlarda cinsiyet eşitsizliklerinin devam ettiğini de gösteriyor. Özellikle, erkek siyasetçiler kadın meslektaşlarına göre daha fazla retweet ve etkileşim almakta. Ayrıca, sosyal ağlar siyasette kadınlara karşı nefret söyleminin yaygınlaştığı yerler de olabiliyor.
Kolombiya’da kadın siyasetçiler
Kolombiya, farklı siyasi yapısı, iç savaş ve uyuşturucu kaçakçılığı geçmişi ile siyasette cinsiyet eşitliğini incelemek için ilgi çekici bir bağlam sunuyor bize. Ülkede cinsiyet kotası yasası olmasına rağmen kadınların parlamentodaki siyasi temsili hala çok düşük seviyelerde. Ayrıca, kadın temsilinin %80’ini oluşturan aşırı sağ ve merkez sağ siyasi partiler, buradan çıkan kadın sesinin ezici bir çoğunlukla muhafazakar olduğu anlamına geliyor.
Twitter’ın Kolombiya’da tahmini altı milyon kullanıcısı bulunuyor. Dolayısıyla siyasetçilerin dijital alanda nasıl bir seyir izlediğini incelemek ve cinsiyetle ilgili herhangi bir farklılık olup olmadığını anlamak için yararlı bir bağlam sunuyor.
Bir yıl boyunca tüm kadın ve erkek milletvekillerinin tweetlerini analiz ettiğimiz araştırmamız neticesinde Twitter kullanımında bir cinsiyet dengesi olduğu sonucuna ulaştık. Araştırmamıza göre, kadın ve erkek politikacılar hem benzer kalıpları kullanıyor hem de etki, kitle erişimi ve mesaj etkinliği açısından da benzer bir performans sergiliyor.
Twitter’daki en etkili on Kolombiyalı politikacının listesindeki kadın ve erkek sayısı eşit. Bu durum, en azından Kolombiya örneğinde, Twitter’ın erkek ve kadın milletvekilleri için eşit görünürlük sağladığını teyit ediyor.
Fakat araştırmamızın ortaya koyduğu çok önemli bir bulgu daha var, o da cinsiyete dayalı değil, siyasi parti üyeliği ve ideolojiye dayalı kayda değer eşitsizliklerin var olması.
Siyasi ideoloji hala önemli
Araştırmamızın ana odağı, kadın ve erkek siyasetçilerin Twitter kullanımındaki farklılıkları analiz etmekti. Ancak bulduğumuz farklılıklar, aktörlerin siyasi angajmanlarıyla ilgili oldu. Siyasi ideoloji Kolombiyalı siyasetçilerin Twitter üzerindeki etki ve etkinliklerini anlamada kilit bir rol oynuyor.
Veriler, siyasi parti üyeliği ve ideolojiye bağlı olarak dikkate değer farklılıklar olduğunu gösterdi. İdeolojik olarak birbirlerine yakın erkek ve kadın siyasetçiler söylemlerinde ve Twitter’da yaydıkları mesajlarda da birbirlerine yakın olma eğiliminde. Dolayısıyla Kolombiya siyasetinde kadınların önündeki engeller hala mevcut ancak bu zorluklar cinsiyetin ötesine geçiyor, çünkü daha çok kutuplaşma ve siyasi ideoloji ile bağlantılılar.
Kadın milletvekillerinin çoğu geleneksel ve muhafazakar partileri temsil ediyor. Bu ideolojideki kadınlar, merkez ve sol partileri temsil edenlere kıyasla hem daha fazla tweet atıyor hem de daha çok etki yaratıyor. Bireylerin sosyal medyayı nasıl kullandığını ve bu tür ağların etkisini analiz ederken bu faktörleri göz önünde bulundurmak zorundayız.
Kotalar yeterli değil
Siyasi temsilde gerçek bir cinsiyet eşitliği sağlamak için, siyasi parti üyeliği ve ideolojiye dayalı önemli eşitsizliklerin hala var olduğunu kabul etmemiz gerekir. Kadınların siyasete daha fazla ve daha etkin katılımını sağlamak için toplumsal önyargıların üstesinden gelmeli ve tüm siyasetçilerin mesajlarını etkili bir şekilde iletebilecekleri kapsayıcı dijital alanlar yaratmalıyız. Kotalar tek başına yeterli değil.
Nihayetinde, siyasette kadınların önündeki engeller devam ediyor. Kolombiya örneğinde, bu zorluklar toplumsal cinsiyet meselelerinin ötesine geçerek kutuplaşma ve siyasi ideoloji ile sıkı bir ilişki içinde.
Bu makalenin orijinali Avrupa Siyasi Araştırmalar Konsorsiyumu’nın siyaset bilimi blogu The Loop’ta yayınlanmıştır.
Çeviri: Eda Doğançay