Gazeteci Meral Tamer, Muhalif’te yer alan yazısında, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2021 Cinsiyet Eşitsizliği Raporu’nda her yıl olduğu gibi bu yıl da son sıralarda yer alan Türkiye’nin cinsiyet uçurumu karnesini değerlendiriyor.
Meral Tamer
Davos toplantılarıyla ünlü Dünya Ekonomik Forumu DEF, 2006’dan beri Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu yayınlıyor ve Türkiye istisnasız her yıl sıralamada en gerilerde yer alıyor. Önceki gün yayınlanan son raporda da Türkiye’deki kadının durumunda maalesef herhangi bir iyileşme yok; 156 ülke arasında 133. sıradayız.
Pandemi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınları çok olumsuz etkiledi; kadının evdeki yükü son 1 yılda kat kat arttı; işten çıkarmalarda ilk feda edilen kadınlar oldu. DEF’in raporunda da zaten “pandemi, cinsiyet eşitliğini bir nesil geriye götürdü, Kovid-19 salgını öncesi cinsiyet eşitsizliğinin 99,5 yılda son bulması beklenirken şimdi 135,6 yıla çıktığı” belirtiliyor. Bu tür hesaplamalar bana göre değil. Hem zaten Türkiye için fark etmiyor. Biz hep sonlardayız. Bir önceki raporda da 153 ülke arasında 130. sıradaydık.
Kadını eve kapatırsan…
1997’den beri 20 yıl süreyle her yıl Davos’a giderek DEF toplantılarını yerimde izleyen bir gazeteci olarak raporun ilk yayınlandığı yıllarda Türkiye cinsiyet eşitliğinde neden bu kadar gerilerde, ne yaparsak sıralamada yukarılara çıkabiliriz diye epey kafa yormuştum. Hatta o dönemde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı olan Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin sırf bu nedenle Davos’a gelmişti. Birkaç yıl çabaladıktan sonra anladık ki umut yok, havlu attık. AKP iktidarının bugün geldiği noktada bu konuda ilerleme beklemek çok daha zor. İktidara bakacak olursak aya gidiyoruz; dünyanın en büyük 10. ekonomisi olmaya adayız; ama toplumun yarısını oluşturan kadınlar olmadan bu mümkün mü? Kadının ekonomik hayata katılımını artırmaya yönelik hükümet politikalarının devreye sokulmasını maalesef artık hayal bile edemiyoruz.
DEF raporunda cinsiyet uçurumu 4 kategoride değerlendiriliyor.
1-Ekonomik hayata katılım ve fırsat eşitliği
2-Eğitim
3-Sağlık
4-Siyasette temsil
İlk yıllarda sağlık sistemindeki iyileştirmeler sayesinde biraz kıpırdanma oldu, eğitimde özellikle de ilköğretimde kızların okullaşmasında epey yol alındı. HDP (o dönemde DTP’ydi) sayesinde TBMM’de kadın milletvekillerinin sayıca artması da bizi ümitlendirmişti. Ne var ki başka ülkeler de tabii boş durmadı; dolayısıyla biz uçurumun en dibinde olmaya devam ettik.
Yazının devamına buradan ulaşabilirsiniz.