2024 Nobel Barış Ödülü, Japonya’da atom bombasından sağ kalanların kurduğu nükleer silah karşıtı Nihon Hidankyo adlı sivil toplum kuruluşuna verildi. Atom bombasından kurtulan Japonlardan oluşan Grup nükleer silahsızlanma ile ilgili çalışma yapıyor.
Hibakusha olarak bilinen grup, 1945’te 2. Dünya Savaşı’nın son aylarında Hiroşima ve Nagasaki’ye atılan bombalardan sağ kurtulanlar tarafından kuruldu. Norveç Nobel Komitesi, dünyanın nükleer silahlardan arındırılmasına yönelik çabaları nedeniyle grubu ödüle layık gördü.
Hiroshima ve Nagasaki’nin bombalanmasının 80. yıldönümünden bir yıl önce, Ukrayna ve Orta Doğu’da savaş devam ederken ve nükleer silahların olası kullanımı hakkında artan endişelerin olduğu bir dönemde ödülün verilmesi çok anlamlı.
Nobel Komitesi, ikinci dünya savaşının sona ermesinden bu yana nükleer silahların kullanılmadığını belirtirken, bu silahların kullanımına karşı olan “tabu”nun “baskı altında” olduğunu söyledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’ya karşı taktik nükleer silah kullanmayı reddetmezken, Kuzey Kore’nin de ABD anakarasını vurabilecek kapasitede olduğuna inanılan nükleer silahlar geliştirmeye devam ettiği biliniyor.
Tanıkların Anlatımları Üzerinden Nükleer Silahların Bir Daha Asla Kullanılmaması Gerektiğini Gösteriyorlar
Nobel komitesi “Hibakuşalar, tarif edilemeyeni tarif etmemize, düşünülemez olanı düşünmemize ve nükleer silahların yol açtığı akıl almaz acı ve ıstırabı anlamamıza yardımcı oluyor. Tanıkların anlatımları üzerinden nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini gösteriyor” dediği Japonya merkezli STK Hibakuşa’ya ödülün verilme nedenin açıkladı.
Nobel Barış Ödülü Komitesi’nin ödül açıklaması şöyle devam ediyor; “Bir gün, Hiroşima ve Nagasaki’ne atılan atom bombalarından kurtulanlar artık aramızda olmayacaklar. Ancak güçlü bir anma kültürü ve amaca bağlılıkla, Japonya’daki yeni nesiller, tanıkların yaşadıklarını ve mesajlarını gelecek kuşaklara aktarıyor.”
Nihon Hidankyo’nun kuruluşu üç temel amaca dayanıyor:
- Nükleer savaşın önlenmesi, nükleer silahların ortadan kaldırılması, nükleer silahların tamamen yasaklanması ve ortadan kaldırılması için uluslararası bir anlaşmanın imzalanması ile bu hedefe ulaşmak için uluslararası bir konferansın toplanması.
- Atom bombasının verdiği hasarın, yol açtığı savaş ve yıkımın, bombayı kullanan devlet tarafından tazmin edileceğinin garanti altına alınması.
- Mevcut önleyici politikaların güçlendirilmesi
Nükleer Silahlar Teröristler Tarafından Kullanılabilir
Hiroşima’dan kurtulanlar arasında olan STK’nın eş başkanı 81 yaşındaki Toshiyuki Mimaki, Hiroshima’daki basın toplantısında, grubun tanınmasının, nükleer silahların kaldırılabileceğini göstermeye yönelik çabalarına büyük bir ivme kazandıracağını söyledi. “Nükleer silahların kaldırılabileceğini dünyaya duyurmak için büyük bir güç olacaktır” dedi Mimaki. “Nükleer silahlar kesinlikle kaldırılmalıdır” dedi ve ekledi “Nükleer silahlar sayesinde dünya barışı koruyor denmiştir. Ancak nükleer silahlar teröristler tarafından kullanılabilir,” dedi. “Örneğin, Rusya bunları Ukrayna’ya karşı, İsrail de Gazze’ye karşı kullanırsa bu iş orada bitmez. Siyasetçiler bunları bilmelidir.”
Hiroşima ve Nagasaki Bombalamaları:
6 Ağustos 1945 sabahında ABD B-29 bombardıman uçağı Enola Gay tarafından Hiroshima’ya atılan 15 kilotonluk nükleer bombanın ardından 60.000 ila 80.000 kişi anında öldü, yıl sonuna kadar ölü sayısı 140.000’e yükseldi. Üç gün sonra, Amerikalılar Nagasaki’ye bir plütonyum bombası attı ve 74.000 kişiyi öldürdü.
Bugün, Japonya Sağlık Bakanlığı verilerine göre, bombalamaların etkilerinden resmi olarak ölen kişi sayısı Hiroshima’da 344.306 ve Nagasaki’de 198.785 olarak kaydedilmiştir. 106.000 hayatta kalanların ortalama yaşı ise neredeyse 86.
Kaynak: The Guardian, BBC Türkçe