Polonya’da tecavüz ve anne sağlığını tehdit etmesi dışında fetüsün ciddi hastalığı olması halinde dahi kürtajın yasaklanmasının ardından binlerce kişi tekrar sokaklara çıktı. Protestocular, “Benim bedenim benim kararım”, “Hükümetim beni öldürüyor”, “Devrimin rahmi vardır” pankartları ile karara direniyor.
Yeni yasayla kürtaja sadece tecavüz ve ensest ilişki ya da hamileliğin annenin hayatını riske soktuğu durumlarda izin veriliyor. Başkent Varşova’nın yanı sıra pek çok kentte eylemciler, “Benim bedenim benim kararım”, “Hükümetim beni öldürüyor”, “Devrimin rahmi vardır” pankartları ile yürüyor.
Varşova Belediye Başkanı Rafal Trzaskowski da kadınları kararı reddetmeye ve sokaklara çıkmaya çağırdı.
Yasağa karşı protestolara öncülük eden kadın hareketinin üyeleri, geçen yıl Arjantin’de kürtajın yasallaşması için kampanya yürüten eylemciler gibi boyunlarına yeşil eşarplar doluyor.
“Avrupa’yı ilgilendiren bir sorun”
Macaristan’ın günlük gazetesi Nepszava’da, “Polonya halkının [daha önce sistematik olarak yaşanan temel hak ihlallerinin kendilerini etkilemediğini düşünen] çoğunluğu, bugün meseleye farklı bakıyor. Çünkü kendi ailelerinde de en az bundan etkilenecek bir kadın -bir anne, bir eş, bir kız çocuğu- var. Bu yasa diğer AB ülkelerinde ‘kadınların sorunu’ olarak görülmeseydi, Polonya bu kadar kötü bir duruma düşer miydi? Polonya’daki kürtaj yasası, ne sadece kadınlara ne de sadece Polonya’ya ait bir sorun. Avrupa’yı ilgilendiren bir sorun ve hepimizi ilgilendiriyor” ifadeleri yer aldı.
Ne olmuştu?
Polonya Anayasa Mahkemesi, geçtiğimiz yıl, iktidardaki milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi’nden bir grup milletvekilinin 2019’da yaptığı başvuruyu haklı bularak, ülkede kürtajı sınırlı da olsa mümkün kılan az sayıdaki yasal kriterden birini daha kaldırmıştı.
Bu karar, bundan sonra kürtajın sadece tecavüz, ensest ya da annenin hayatının tehlikede olması amaçlarıyla yapılabileceği, ama ceninin ciddi sağlık sorunları olması durumunda yapılamayacağı anlamına geliyordu.
Binlerce kadın yasa değişikliğinin geri alınması talebiyle sokaklarda protesto eylemleri yapmış, hatta greve giderek işyerlerine gitmeme ve ev işlerini yapmayı reddetme kararı almıştı.
Mahkemenin kürtaja neredeyse tam yasaklama getiren kararına karşı kadınların verdiği mücadele olumlu sonuç vermiş, hükümet, geri adım atma kararı alarak, yasanın yayınlanmasını ve yürürlüğe geçmesini ertelemişti.
Kaynak: BBC Türkçe, New York Times, Eurotopics