On yıldan fazladır devam eden çatışma süreci, kitlesel yerinden edilmeler, ekonomik yıkım, kuraklık ve salgın, Suriyelilerin yaşadığı insani krizin derinleşmesine sebep oldu. 7,3 milyona yakın kadın ve kız çocuğu, cinsel şiddete ve zorla evlendirilmeye maruz kalırken, cinsel ve üreme sağlığı hizmetlerine erişim ve şiddetle mücadele için desteğe ihtiyaç duyuyor.
Halepli genç bir kadın, “Savaştan sonra hayat hızla bir açık hava hapishanesine dönüştü” diyor. “Taciz, tecavüz ve kaçırılma korkusuyla evlerimizden çıkmamamız talimatı verildi. Bana güvenli bir yaşam için tek yolun çocuk yaşta evlilik olduğu söylendi.”
On yıldan fazla süren çatışmalar, kitlesel yerinden edilmeler, ekonomik yıkım, kuraklık, salgın, Suriye’de insani krizin derinleşmesine sebep oldu. 7,3 milyona yakın kadın ve kız çocuğu, çeşitli fiziksel ve cinsel şiddet biçimlerine ve çocuk yaşta evliliklere maruz kalırken, cinsel ve üreme sağlığı hizmetlerine erişin ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetle mücadele için desteğe ihtiyaç duyuyor.
Birçok kadın ve kız çocuğu, istismarın yaygın olduğunu, kontrolsüz bir biçimde arttığını ve artık günlük hayatın bir gerçeği haline geldiğini söylüyor. Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kamışlı’da yaşayan Shaza, “Krizden sonra kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddet çok yaygınlaştı” diyor. “Ailemdeki birçok kadın bununla mücadele ediyor ama destek bulamıyor.”
2022’de kriz nedeniyle yaklaşık 26,5 milyon Suriyelinin yardıma muhtaç hale geldiği tahmin ediliyor: Suriye içinde 14,6 milyon ve bölge genelinde 5,6 milyonu Suriyeli mülteci dahil yaklaşık 12 milyon kişi. Kriz özellikle kadınları ve kız çocuklarını ağır şekilde etkiliyor. Ciddi finansman eksiklikleri, devam eden çatışmalar ve yakıt kıtlığı temel hizmetlerin teminini aksatıyor ve bu da kadınların sağlığına, güvenliğine ve günlük yaşamlarına doğrudan etki ediyor.
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, pirinç ve ekmek gibi temel gıdaların maliyetinin bu zamana kadarki en yüksek seviyeye ulaştığını ve Ukrayna’daki savaş nedeniyle daha da yükselebileceğine dikkat çekiyor. Suriye’deki her on kişiden dokuzu şu anda yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Ve bilindiği gibi, kıtlık dönemlerinde gıdaya en son erişenler genellikle genellikle kadınlar ve kızlar oluyor ve bu da çocuklarda, hamile ve emziren kadınlarda endişe verici düzeylerde yetersiz beslenmeye yol açıyor.
Kaynaklar azaldıkça etkiler artıyor
Avrupa Birliği, 9 ve 10 Mayıs’ta, Suriye konulu 6. Brüksel Konferansı’nı düzenledi. Küresel siyasetin dikkati yeni çatışmalara yönelirken, milyonlarca Suriyeli unutulma tehlikesiyle karşı karşıya
UNFPA’nın Arap Ülkeleri Bölge Direktörü Dr. Luay Shabaneh, “Kadınlar ve kız çocukları için durum her zamankinden daha kötü” dedi. Kadınların ve kız çocuklarının güvenli doğum yapma ve şiddetten uzak yaşama haklarının korunmasını ve ileriye dönük sürdürülebilir bir hayat kurmaya aktif olarak katılabilmelerini sağlamak için çabaları hızlandırmalı ve birlikte çalışmalıyız.”
UNICEF, Suriyeli 3 milyondan fazla çocuğun artık okula gitmediği ve bu nedenle zorla evlendirilme ve çocuk işçiliği riskiyle karşı karşıya kalma olasılığının arttığı konusunda uyarıyor. Bu, bir neslin tamamının eğitim ve bununla birlikte yetişkin olarak işgücüne katılma şansını kaybedebileceği anlamına gelir. Çocukların yarısından fazlasının okula gitmediği, mülteci kamplarında ve diğer yerleşim yerlerinde durum daha da vahim.
12 yaşındaki Betül kısa süre önce ailesiyle birlikte Suriye’den Türkiye’ye göç etti ve burada UNFPA destekli bir gençlik merkezine gidiyor. Betül burada aldığı desteğin hayatını değiştirdiğini söylüyor: “Evlenmek istemiyorum. Okumak istiyorum ve bu gençlik merkezi bu hayalimi gerçeğe dönüştürmeme yardımcı oldu.” Betül, ailesinin evlenme baskısına karşın merkezde psikososyal destek almaya da başladı. “Psikologla konuştum ve durumumu anlattım. Ailemle nasıl konuşacağım konusunda bana rehberlik ettiler ve ben de onların tavsiyelerine uydum. Şimdi okuyorum, bir sonraki hedefim üniversiteye gitmek.”
UNFPA bölge genelinde kadınlar ve kız çocukları için 79 güvenli alanı, 15 gençlik merkezini, 26 acil doğum bakım tesisini, 119 temel sağlık bakım merkezini ve 94 mobil kliniği destekliyor.
Kaynak: UNFPA