Uluslararası Kadın Yargıçlar Birliği (IAWJ), Taliban’ın Afganistan’ı ele geçirmesi üzerine yaptığı açıklamada, Afganistan’daki kadınlar ve kız çocuklarının temel insan haklarından derin bir endişe duyduklarını belirterek, Afgan kadın yargıçların durumuna dikkat çekti. Açıklamada, “Afganistan’daki kadın hukukçuların bağlılıklarını ve cesaretlerini onurlandırıyoruz” denildi.
Dünya çapında 100’den fazla ülke ve bölgeden 6500’den fazla kadın yargıç arasında örgütlü Uluslararası Kadın Yargıçlar Birliği (IAWJ), Taliban’ın Afganistan’ı ele geçirmesine ilişkin yaptığı açıklamada, Afganistan’daki kadın yargıçların durumuna dikkat çekti. Yargıç Susan Glazebrook imzalı IAWJ açıklamasında, hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını korumada oynadıkları özel rol ve bunun sonucunda karşılaştıkları özel tehlikeler göz önüne alındığında kadın hukukçuların durumuna özellikle dikkat çekilmesi gerektiğini belirtildi.
“Afgan kadın yargıçların bağlılıklarını ve cesaretlerini onurlandırıyoruz” denilen açıklamadan öne çıkan noktalar şöyle:
- Taliban’ın ilerlemesi ve ülkenin büyük bir bölümünün kontrolünü ele almasıyla Afganistan’daki kadın ve kız çocuklarının temel insan hakları konusunda derin bir endişe içindeyiz. Buna, kadınların emniyet ve güvenlik içinde yaşama ve çalışma hakları da dahil.
- IAWJ, 2003 yılından bu yana Afganistanlı kadın hakimlere çalışmalarında destek veriyor. Bugün orada 270 kadın hakim olarak görev yapmakta. Bu yargıçların 100’den fazlası IAWJ’ye bağlı Afgan Kadın Yargıçlar Derneği’ne (AWJA) üyedir. IAWJ’nin bazı yönetim kurulu üyeleri temmuz ayında AWJA’nın sanal bir toplantısında birkaç Afgan kadın yargıçla konuştu.
- Toplantıda hazır bulunan kadın hakimler, uluslararası meslektaşlarına acil ve eleştirel bir mesaj verdiler. Tek tek yaşadıkları ve çalıştıkları tehlikeli ve zor koşullardan bahsettiler. Bazı yargıçlar terör saldırılarında hayatlarını kaybetti ve mevcut hakimlerden bazıları tehdit aldı. Yargıçlar ülkelerini sevdiklerini ve ayrılmak istemediklerini belirttiler. Sadece ülkelerinin mahkemelerinde güvenlik ve emniyet içinde hayati çalışmalarına devam etmelerine izin verilmesini istiyorlar. O zamandan beri üyelerimizden kötüleşen durumu özetleyen çok sayıda takip mesajı aldık. Bazıları, kalmak çok tehlikeli olduğu için aileleriyle birlikte illerdeki görevlerinden kaçmak zorunda kaldılar.
- IAWJ, herhangi bir barış müzakeresinde yer alan kişileri kadın ve kız çocuklarının haklarının korunmasını sağlamaya çağırıyor. Ancak IAWJ, çalışmalarının doğası ve ceza, yolsuzlukla mücadele ve aile mahkemelerinde verdikleri geçmiş kararlar nedeniyle, Taliban’ın Kabil’e ulaşması halinde kadın yargıçların ve ailelerinin çoğunun özellikle tehlikede olacağı konusunda son derece endişeli. Bu tehlikeler cinsiyetleri ve mahkûm ettikleri kişilerin hapisten salıverilme olasılığı ile daha da şiddetleniyor.
- Dünya çapında 100’den fazla ülke ve bölgeden 6500’den fazla kadın yargıçtan oluşan bir kuruluş olarak, herkes için hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını korumada şimdiye kadar oynadıkları ve bundan sonra oynayacakları özel rol ve bunun sonucunda karşılaştıkları özel tehlikeler göz önüne alındığında, Afgan kadın yargıçların durumuna özellikle dikkat çekmek istiyoruz. Bağlılıklarını ve cesaretlerini onurlandırıyoruz.
Hükümetlere çağrı: Afgan kadın hakimlerin ve ailelerinin sesini duyun!
Açıklamanın devamında hükümetlere çağrı yapan IAWJ, özel önlemlere Afgan kadın hakimlerin ve ailelerinin de dahil edilmesi gerektiğinin altını çizdi:
- Afganistan’daki yabancı askeri güçlere temel hizmet sağlayan tercümanlara, gazetecilere ve diğer personele sunulan özel önlemlere, bu kadar çaresiz ve güvencesiz bir konumda olan Afgan kadın hakimleri ve ailelerini dahil etmeye çağırıyor. Kadın yargıçlar, hakim olarak görev alarak ve Afgan yargı kolunun gelişmesine yardımcı olarak, demokratik bir devletin temel direği olan ülkelerinde hukukun üstünlüğünün kurulmasına yardımcı oldular. Taliban’ın ve isyancı grupların insafına kalmalarına izin vermek, feda ettikleri şey göz önüne alındığında, gerçek bir trajedi olur.