OECD’nin son verileri, Türkiye’nin eğitim yatırımları konusunda çok geride olduğunu gösteriyor.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD)’nin son verilerine göre, Türkiye’de eğitim yatırımları, birçok OECD ülkesine kıyasla oldukça yetersiz.
Türkiye, Kolombiya ve Meksika öğrenci başına yıllık olarak 5 bin dolardan az harcama yaparken, Lüksemburg bu alanda 25 bin dolara yakın bir harcamayla öne çıkıyor. OECD genelinde ise, üst ortaöğretimde öğrenci başına yıllık ortalama harcama 11 bin 400 dolar, meslek liseleri için bu rakam 13 bin 200 dolara ulaşıyor.
Çoğu OECD ülkesinde, ilk ve ortaöğretim zorunlu. Bu öğretim seviyeleri için yapılan eğitim yatırımlarının ortalama değeri öğrenci başına 112 bin dolar. Öğrenci başına yıllık harcamada, Avusturya’dan Norveç’e birçok ülke 150 bin doların üzerine çıkarken, Türkiye, Kolombiya ve Romanya’da bu rakam 50 bin doların altında kalıyor.
OECD Ülkelerinde Eğitim Yatırımları ve Kaynakları
Ayrıca, OECD ülkelerinin çoğunda ilk ve ortaöğretimin finansmanı devlet eliyle gerçekleştiriliyor. Ancak Türkiye’de eğitim yatırımları alanında bu durum biraz farklı. 2020 verilerine göre, Türkiye’de ilk ve ortaöğretim finansmanının yüzde 20’sinden fazlası özel kaynaklardan sağlanmıştı.
Bunun yanında, OECD lise eğitimini iş dünyasına etkin bir geçiş için minimum gereklilik olarak kabul ediyor. 25-34 yaş arası bireyler arasında lise mezunu olmayanların oranı OECD genelinde yüzde 14. Ancak bu konuda Türkiye, son yıllarda önemli bir ilerleme gösterdi. Özellikle kadınlar arasında, bu oranın 2015’te yüzde 52’den 2022’de yüzde 34’e düştüğü gözlemlendi.
Ancak, Türkiye eğitimden iş yaşamına geçişte zorluklarla karşılaşıyor. 18-24 yaş arası bireylerde, eğitim ya da iş hayatında aktif olmayanların oranı Türkiye’de OECD ortalamasının oldukça üzerinde. Bu oran Türkiye’de yüzde 25 seviyesine ulaşıyor. Bu sorun, 25-29 yaş grubu için de geçerli. Eğitime devam etmeyip, aynı zamanda iş hayatında da yer almayan bireylerin oranı yüzde 33,3 seviyesinde. Eğitim yatırımları konusunda her grubun ihtiyaçlarını gözeterek planlamalar yapılması öneriliyor.
OECD’nin bu analizi, Türkiye’nin eğitim ve istihdam alanlarında hangi konularda ilerleme kaydetmesi gerektiğini gösterirken, eğitim yatırımları konusunda düşünülmesi gereken noktaların altını çiziyor.