Gözlemevi, Meta’nın, Türkiye’de Facebook ve Instagram’daki siyasi reklamları ağırlıklı olarak erkeklere gösterdiğini tespit etti. Mart ayında cinsiyet ayrımı gözetmeden reklam yapan 9 siyasi hesaba ilişkin reklamların yüzde 71’i erkeklere gösterildi.
Seçmenlerin sandığa gitme olasılığını ve siyasi süreçlere daha aktif olarak katılımını teşvik etmesi açısından, dijital siyasi reklamların demokratik süreçlere faydası olsa da, Gözlemevi’nin yaptığı çalışma, siyasi reklamların çoğunlukla erkeklere gösterildiğini ortaya koyuyor.
Kadınlara özel sadece Deva Partisi reklam çıkardı
Gözlemevi Mart ayında yayınlanan siyasi reklamları inceledi. En çok reklam veren 10 Meta sayfasının, en çok harcama yaptığı 10 reklam üzerinde, reklamların cinsiyete dayalı gösterilme verisi ele alındı.
İnceleme sonunda, Meta’nın siyasi reklamları ağırlıklı olarak erkeklere gösterdiğini tespit eden Gözlemevi, incelediği 10 hesap arasında, en çok erkeklere gösterilen hesaplar yüzde 90 ile Sinan Oğan, yüzde 77 ile Yakup Türkal, yüzde 75 ile AKP’ye ait. Yeşil Sol’un bu platforma reklam vermediği kaydedildi.
Meta, reklam hedefleme seçenekleri arasında cinsiyet ayrımı gözetmemesine rağmen, siyasi reklamlar erkekleri gösterdi. İncelenen 10 hesap arasında, cinsiyet ayrımı gözetmeden reklam yapan siyasi reklamların yüzde 71’i erkeklere gösterildi. Kadınlara özel sadece Deva Partisi reklam çıkardı.
Çözüm: Algoritmadaki ayrımcılığın giderilmesi
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Gözlemevi şunları yazdı:
“Facebook’un Türkiye’deki siyasi reklam hedeflemesine ilişkin araştırmamız, reklamların çoğunluğunun erkeklere gösterilmesiyle önemli bir cinsiyet yanlılığı olduğunu ortaya koyuyor. Bu bulgu, kadınların siyasi söylemden dışlanması, mevcut eşitsizliklerin pekiştirilmesi ve seçmen manipülasyonu potansiyeli de dahil olmak üzere toplum, eşitlik ve demokrasi açısından negatif bir etkiye sahip.
Demokratik ilkeleri gözeten daha kapsayıcı ve eşitlikçi bir siyasi ortamın sağlanması için algoritmik ayrımcılığın giderilmesi büyük önem taşıyor.”
Gözlemevi’nin aktardığına göre, Meta’nın kadınların siyasi katılımına zarar verdiği tek pratiği, siyasi mikro hedefleme değil. Dijital şiddet ve taciz de kadınların siyasi katılımını olumsuz etkiliyor.
“Araştırmalara göre, kadınlar sosyal medyada fikirlerini belirtmek istediklerinde cinsiyetçi ve ayrımcı yorumlarla, erkeklere kıyasla daha çok karşılaşıyorlar. Bu yorumların yol açtığı dijital şiddet ve taciz, kadınların siyasi tartışmalara katılımını azaltıyor. Siyasi tartışmalarda erkeklerle oranla daha çok cinsiyetçi yorum ve tacize maruz kalmaları, kadınların dijitalde kendilerini ifade etmelerini engelliyor.”