Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK) ile Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi işbirliğinde yapılan araştırmaya göre, Türkiye’de aynı işi yapan kadın ve erkekler arasındaki ücret farkı yüzde 15.6 olarak belirlendi. Bu, aynı işi yapan erkekler 100 TL kazanırken, kadınların 84.40 TL kazandığı anlamına geliyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi ve Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ortak çalışmasıyla ilk defa daha kapsamlı veri kaynağı kullanarak ve farklı yöntemlerle hesaplanan cinsiyete dayalı ücret farkına dair veriler ve bu verilerin yer aldığı ‘Cinsiyete Dayalı Ücret Farkının Ölçümü – Türkiye Uygulaması Raporu’ kamuoyuyla paylaşıldı.
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2018 verisi kullanılarak yapılan çalışmaya göre Türkiye’de cinsiyete dayalı ücret farkı %15,6 düzeyinde.
Yaş ilerledikçe cinsiyete dayalı ücret farkı artıyor
Araştırmaya göre ücret farkı yaş ilerledikçe artış göstermektedir. Ücret farkı, çalışma yaşamının başlarında düşük seyrederken (%3,8), 40’lı yaşlarda kadınların aleyhine dikkat çekici düzeyde artmakta (%25,9), izleyen yaşlarda bu yüksek düzeyini korumakta.
Eğitim seviyesi düştükçe cinsiyete dayalı ücret farkı artıyor
Rapora göre eğitim seviyesi düştükçe cinsiyete dayalı ücret farkı artıyor. İlkokul ve altı eğitim düzeyine sahip ücretli çalışanlar arasında cinsiyete dayalı ücret farkı en yüksek düzeyde (%38,6) iken, yüksekokul ve üzeri eğitim düzeyine sahip çalışanlarda (%15,8) en düşük düzeyde.
Araştırmaya göre, kayıtdışı çalışanlarda (%24,2) cinsiyete dayalı ücret farkı kayıtlı çalışanlara (%11,5), kıyasla çok daha yüksek düzeyde.
Anne olmayan kadınlar ile babalar, anne olan kadınlardan fazla kazanıyor
Çalışmanın diğer önemli bir özelliği ise anne olan ve olmayan kadınlar arasındaki ücret farkı olarak tanımlanan “annelik ücret farkı”nı hesaplamış olması.
Cinsiyete dayalı ücret farkı sadece çocuğu olan ve olmayan çalışan kadınlar arasında değil, çalışan anne ve babalar arasında da görüldüğü için Rapor’da çalışan anne ve babalar arasındaki ücret farkı da ele alınmış.
Çalışmaya göre çocuğu olan ve olmayan kadınlar arasındaki ücret farkı çocuğu olan anneler aleyhine %11; annelerin ücret düzeyi babalar ile kıyaslandığında ücret farkı ise annelerin aleyhine %19 olarak tespit edilmiştir.
Bu hızla eşitlik 250 yılda sağlanacak
ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, ücret eşitsizliğinin ortadan kaldırılmasının küresel sorun olduğunu, Birleşmiş Milletler’in 2030 yılına kadar cinsiyete dayalı ücret farkının azaltılmasının hedeflendiğini vurguladı.
Özcan, şu anki ilerleme hızına bakıldığında ücret farkının kapatılabilmesi için 250 yıla ihtiyaç bulunduğunu belirtti. Ücret farkının en fazla görüldüğü sektörlerin kadınların yoğun çalıştığı sektörler olduğunu kaydeden Özcan, “Daha adil çalışma hayatı için 250 yıl daha beklemeyelim” diye konuştu.
TÜİK Başkan Yardımcısı Ahmet Kürşad Dosdoğru ile TÜİK’ten Hüseyin Tancan Kale ve Doç. Dr. Emel Memiş, araştırma sonuçlarını değerlendirdi. Emel Memiş, ücret farkının düşük yaş gruplarında çok az olduğunu, 60 yaş üstüne geldiğinde farkın on kat artarak yüzde 30’lara tırmandığını belirtti. Memiş, anneler ve babalar arasındaki ücret farkının ise yüzde 19 olarak ölçüldüğünü kaydetti.