HDP Kadın Meclisi tarafından düzenlenen ‘Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe’ çalıştayında, yoksulluğun en derin şeklini kadınların yaşadığı vurgulanarak, bütün kalemlerde kadınların ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran bir bütçelendirme yapılması talep edildi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi, İstanbul Taksim’de bulunan bir otelde “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe” çalıştayı düzenledi.
Çalıştayın birinci oturumunda, “Bütçe yapım sürecini ve bütçeyi bir bütün olarak toplumsal cinsiyete duyarlı hale nasıl getirebiliriz?” başlığı adı altında tartışmalar yürütüldü.
Bütçeye dair talep ve önerilerin dinlendiği ikinci oturumda ise, kadına yönelik şiddet, sosyal hizmetlere erişim, sosyal yardımlar, istihdam, eğitim, sağlık, adalete erişim, cezaevleri, “sığınma rejimindeki kadınlar” ve yerel yönetimler konuları ele alındı.
Çalıştayda, katılımcılara “Bütçeden Hakkımızı İstiyoruz” başlıklı kitapçıklar dağıtıldı. Çalıştayın açılış konuşmasını yapan HDP Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran, iktidarın hazırladığı bütçe karşısında kadınların önerileri ve taleplerini dinlemek istediklerini belirtti.
İktidarın kadınlar ve toplumun önerisini almadan bütçe hazırladığını ifade eden Başaran, “Kendi ihtiyaçlarına göre her yıl bütçe yapıyor ve Meclis’ten geçiriyor” dedi.
Bu yıl çalıştayın ikincisini düzenlediklerini aktaran Başaran, “Bir kampanya gerçekleştirdik. Emekçi kadınlarla, fabrikalarda çalışan kadınlarla, farklı kimliklerden ayakta durmaya çalışan kadınlarla bir araya geldik. İktidarın siyasetini yürütürken en derin yoksulluğu kadınlara yaşattığını gördük. Bu yoksulluğun artık kadınları nefessiz bıraktığını gördük. O talepleri de aldık. Bütçeleme çalışmalarında kadınların sesini nasıl yansıtabilirizi kadınlarla tartışarak buraya getirdik” diye kaydetti.
‘Kadınlara ayrılan bütçe yok denilecek kadar az’
İktidarın son altı yılda savaşa ayırdığı bütçeyi yüzde 86 arttırdığına dikkati çeken Başaran, şunları söyledi:
“İktidar kamunun kaynaklarını büyük bir kısmını savunma alanına yatırmış. Neredeyse yok denilecek kadar bir bütçe kadınlar için ayrılmış. Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe dediğimizde sadece belli bir alanda kadınlara bütçe ayrılması olarak görmüyoruz. Bütün kalemlerde kadına ve kadının ihtiyaçlarına, toplumun ihtiyaçlarına bütçelemenin yapılması talebimizi iletiyoruz. Yani eğitimden sağlığa, kültürden sanata, yaşamın bütün alanlarında bütçe çalışmaları yürütürken kadını da gören bir şeklide bütçelemenin yapılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Erkek bütçenin, ranta, savaşa ve talana ayırılan bu bütçenin, kadına, topluma, yoksula, emekçiye onların ihtiyaçlarını gören bir bütçelemenin nasıl yapılması gerektiğini konuşacağız burada.”
‘Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe’
Erkek egemen bütçenin karşısında “toplumsal cinsiyet duyarlı bir bütçe” taleplerinin olduğunu ifade eden Başaran, kadının isminin olduğu bir bütçeyi savunduklarını vurguladı. Başaran, “Bizim bütçemizin çetelere, mafyalara, neredeyse toplumu daha fazla savaşa sürükleyen alanlara aktarıldığını görüyoruz. Bütçeleme çalışması sonrası takibinin şeffaf olmadığı için bu bütçelerimiz belli bir kesime rantı için kullanılan bir duruma gelmiş” ifadelerini kullandı.
Bütçenin şeffaf olması gerektiğini söyleyen Başaran, kadınlara yönelik artan şiddete değindi.
Kadınlara yönelik artan şiddet ve katliamların önlenmesi için daha fazla bütçe ayrılması gerektiğini kaydeden Başaran, “Eğer bir bütçe yapılıyorsa, eğer halk için, kadınlar için yapıldığı gibi bir izlenim yansıtılıyorsa, muhatapların sözünün yansıtılması önemli. Kadınlar kendileri için daha duyarlı bir bütçe istiyor. Bütün burada konuşulanları Meclis’te sizin sesiniz olarak yansıtacağız. Bu bütçe görüşmelerinde daha fazla kadınların sesini, kendi sesinizi duyacaksınız” diye belirtti.
Kadınların talepleri
Toplantının ikinci bölümü basına kapalı olarak devam etti. Bu bölümden yansıyan toplumsal cinsiyet odaklı bütçe talepleri şöyle:
- Kadın çalışanlardan vergi alınmasın veya daha düşük oranlarda alınsın.
- Engelli çocuk ve kadınlar için bütçeden daha fazla pay ayrılsın.
- Erkek şiddetinden kurtulmak için sığınaklara sığınmak durumunda kalan kadınlar var. Sığınaklara ayrılan bütçe ve sığınak sayıları artırılsın.
- Ev eksenli çalışan kadınların sigortaları yapılsın. Emeklilik hakkı sağlansın.
- Bütçe planlamaları şeffaf yapılsın ve kamuoyuna açıklansın.
- “Eşit işe eşit ücret” ilkesi tüm iş kollarında uygulansın.
- Asgari ücretli çalışan kadınlardan vergi alınmasın.
- Kadın istihdamını artırmak için kreş desteği sağlansın.