Önümüzdeki yıllarda dünyanın ne kadar ısınacağı konusunda karar verme gücüne çoğunlukla erkekler sahipken, iklim eylemlerine öncülük eden, iklim krizinin önlenmesine yönelik adımların yetersizliğini protesto edenlerin çoğu kadınlar ve gençler.
Birleşik Krallık genelinde çok sayıda kentte, iklim değişikliğine dikkat çekmek ve Glasgow’daki COP26 zirvesinde bulunan liderleri harekete geçirmek için yürüyüş düzenlendi.
Yürüyüşe, bazıları kendi ülkelerinde oy kullanabilecek yaşta olan genç iklim aktivistleri öncülük etti. Dünya liderlerini geleceklerini korumak için kalan az zamanı boşa harcamakla suçladılar.
Önümüzdeki on yıllarda dünyanın ne kadar ısınacağı konusunda karar verme gücüne sahip olanlar çoğunlukla yaşlı ve erkek. İklim krizinin önlenmesine yönelik adımların yetersizliğine en çok kızanlar ise çoğunlukla genç ve kadın.
Zirvede liderler en erken 2030 için, bazı durumlarda, aktivistlerin emeklilik yaşına geleceği 2060 ve 2070 için hedefler belirliyorlar. Aktivistler ise değişimin bir an önce gelmesi gerektiğini söylüyor. Ülkelerin fosil yakıtları kullanmayı acilen bırakmasını ve şu anda dünyanın her köşesinde hissedilen, ancak özellikle Küresel Güney’deki insanları etkileyen iklim değişikliğinin yol açtığı hasarını onarmasını talep ediyorlar.
27 yıl önceki ilk uluslararası iklim zirvesinden bu yana gezegeni ısıtan emisyonlar gitgide arttı. Şimdi bilim insanları, iklim değişikliğinin daha kötü sonuçlarını önlemek için emisyonları keskin bir şekilde azaltmak için on yıldan daha az zaman kaldığını söylüyorlar.
Karar vericiler erkek
COP26’da genç konuşmacıların resmi programa dahil edilmesine ve liderler gençlerin taleplerini duyduklarına dair güvence verse de, gençler pek ikna olmuş değil.
Filipinler’den Glasgow’a gelen 24 yaşındaki iklim aktivisti Mitzi Jonelle Tan bu güvenceleri samimi bulmadığını söylüyor: “Liderlerin bizim nesli dinlemek istediklerini söylediklerini duyduğumda, kendilerine yalan söylediklerini düşünüyorum” dedi. “Eğer gerçekten dinliyorlarsa, kâr yerine insanları önceliklendirirler.”
Genç aktivistlerle liderlerin zirveyi değerlendirişi birbirinden oldukça farklı.
77 yaşındaki ABD’li iklim elçisi John Kerry, zirvede kaydedilen ilerlemeye hayran kaldığını ifade ediyor. “Çok sayıda COP’a gittim ve size bu COP’ta daha büyük bir aciliyet duygusu gördüğümü söyleyebilirim” dedi.
Almanya Enerji Bakanı Jochen Flasbarth, zirvedeki üç önemli gelişmenin altını çizdi: 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı ve arazi bozulmasını durdurma ve tersine çevirmeye yönelik küresel anlaşma; 2030 yılına kadar metan gaz salınımını azaltma taahhüdü ve 40’tan fazla ülkenin kömür kullanmayı bırakma taahhüdü.
59 yaşındaki Flasbarth Cuma günü yaptığı açıklamada, “Gençlerin soyut hedefler yerine somut uygulamaları görmek istemelerini anlıyorum” dedi. “Ancak bu hedeflere ihtiyacımız var.”
Zirvedeki karar vericiler ile barikatların ardındaki protestocular arasındaki fark yaştan öte cinsiyete de uzanıyor. Dünya liderleri ve devlet başkanları çoğunlukla erkek iken Glasgow sokakları genç kadınlarla doldu.
Genç kadın aktivistler, iklim protestoları, yürüyüşleri ve kampanyalarında bir kardeşlik bağı kurdular. Bu genç kadınların çoğu için ilham kaynağı, 2018’de tek başına başlayan iklim grevi dünya çapında bir harekete dönüşen İsveçli aktivist Greta Thunberg.
“Biz yeni liderleriz”
Thunberg, Glasgow’da binlerce kişinin önünde yaptığı konuşmada zirvenin başarısız olduğunu söyledi.
“COP halka ilişkilere dönüştü. Liderlerin güzel konuşmalar yaptığı ve süslü taahhütler ve hedefler ilan ettiği, perde arkasında ise Küresel Kuzey ülkelerinin daha etkili bir iklim eylemi yapmayı reddettiği bir etkinlik ”dedi.
55 yaşındaki iklim bilimcisi Michael Mann ise yüzlerce ülkenin müzakerelere katılmasının oldukça karmaşık bir süreç olduğunu söyleyerek iklim politikalarının göründüğü kadar basit olmadığı konusunda uyardı. Mann zirveye atıfta bulunarak, “Aktivistlerin zirveyi hızlıca başarız olarak nitelendirmesi, fosil yakıt yöneticilerini daha da mutlu ediyor” dedi. “Çok taraflı iklim eylemi kavramını baltalamak ve itibarsızlaştırmak istiyorlar.”
Ugandalı 24 yaşındaki aktivist Vanessa Nakate, protestocuların liderleri eylemlerinden sorumlu tutmaya devam etmeleri için baskıyı sürdürmeye kararlı olduklarını söylerken ABD’li 23 yaşındaki iklim aktivisti Daphne Frias ise “Her zaman liderlerimizin bizi yüzüstü bıraktığını söylüyoruz” dedi. “Biz yeni liderleriz. İleriye dönük kararları verecek olan bizleriz.”
Kaynak: New York Times