Birçok ülke işgale karşı Ukrayna’yı destekleme sözü verdi ancak bu aynı zamanda savaşın yükünü taşıyan kadınların yanında da durabilmek anlamına gelmeli. Krizin ölçeği, ülkesinde kalan ve sınırı geçen kadın ve çocukların ihtiyaçlarını ele alan, kapsayıcı bir müdahaleyi gerektiriyor.
Lauren Leader ve Michelle Nunn / MSNBC
Tüm insani krizler, kadınları, kız çocuklarını ve toplumun çeperlerindeki insanları orantısız bir şekilde etkiliyor ve şu anda Ukrayna’da yaşanan da bu.
Çoğu erkeğin ülkeyi terk etmesi yasaklandı ve Ukrayna’nın nüfusunun yüzde 54’ü kadın. Bugün, Ukraynalı mültecilerin ezici bir çoğunluğunu en savunmasız durumdaki kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engelliler oluşturuyor. Bu nedenle, dünya, zorla yerinden edilen tahmini 3,3 milyon kişiye nasıl bir çözüm üreteceğiyle uğraşırken, küresel tepkinin neden ve nasıl farklı olması gerektiğini de düşünmek önemlidir.
Çatışmanın ortasında kalan kadınlar bir dizi tehlikeyle karşı karşıya. Ukrayna’da tahminen 80 bin kadının önümüzdeki üç ay içinde doğum yapması bekleniyor ve birçoğunun anne sağlığı hizmetlerine erişimi yok. Ayrıca bu 80 bin kadından 12 bini hamilelik sürecindeki komplikasyonlar için hayat kurtaran acil obstetrik ve yenidoğan bakımına ihtiyaç duyacaktır.
Kaç hamile, emziren veya yeni annenin yerinden edildiği, nerede oldukları ve anne ve yenidoğan ölümlerini önlemek için ihtiyaç duydukları kritik hizmetleri nasıl alabilecekleri belirsiz. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, dünyadaki önlenebilir anne ölümlerinin yüzde 60’ı, siyasi çatışma, yerinden edilme ve afetlerin hüküm sürdüğü Ukrayna gibi kırılgan ortamlarda gerçekleşiyor. İnsani müdahale, bu kadınları en öncelikli gruplardan biri olarak ele almalıdır.
Sınırdan hiçbir tanıdığı olmadan ya da yardım almadan geçen kadın ve çocukların da insan ticareti ve diğer istismar biçimleri açısından daha yüksek risk altında olduğunu hatırlamak da önemli. Örneğin Alman makamları, mültecilere tren istasyonlarında rızaları olmayan yardım taleplerini kabul etmemeleri konusunda bir uyarı yayınladı. Polonya’da, yalnız seyahat eden genç kızlar hedef alındı. Rus askerlerinin ülkeden kaçan Ukraynalı kadınlara ve kız çocuklarına yönelik cinsel şiddetine ilişkin raporlar ortaya çıkıyor. Kadınlar için yapısal ve güvenli destek sağlanmadığında, suçlular meydanı boş buluyor.
Ülkeler, Ukraynalı mülteci nüfusunu desteklemek için benzeri görülmemiş mali taahhütlerde bulundu. Ancak krizin ölçeği ve kendine özgülüğü, özellikle sınırı geçen kadın ve çocukların ihtiyaçlarını ele alan, kapsayıcı bir müdahaleyi gerektiriyor.
Barınma, yiyecek ve giyecek gibi temel ihtiyaçlar önemlidir, ancak emziren anneler ve bebekler için destek de çok kritik. Ayrıca çocuk beslenmesini, hamile kadınlar için tıbbi bakımı, barınma altyapısını ve insan ticaretinin yayılmasını önlemek için sağlanacak desteği de göz önünde bulundurmalıyız.
Dünya Ukrayna’nın yanında durmayı taahhüt etti, ancak bu aynı zamanda bu felaketin yükünü taşıyan milyonlarca kadının yanında da durabilmek anlamına geliyor.
Ukrayna’da yaşanan dramda, madalyonun diğer yüzünde kadınlar yer alıyor. Dünyanın onları hayal kırıklığına uğratmamasını sağlayalım.