Gezi davasında Osman Kavala’nın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmasının ardından, gözler Türkiye’nin Kavala hakkındaki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararını uygulamaması nedeniyle Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin başlattığı ihlal sürecine çevrildi.
Türkiye, kurucusu olduğu Avrupa Konseyi’nde oy hakkının askıya alınması gibi yaptırımlarla karşı karşıya gelebilir.
Gezi davasında Osman Kavala’nın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılması, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin başlattığı AİHM kararına ihlal sürecini gündeme getirdi. Türkiye, kurucusu olduğu Avrupa Konseyi’nde oy hakkının askıya alınması başta olmak üzere kimi yaptırımlarla karşı karşıya gelebilir.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 2 Şubat’ta yaptığı toplantıda AİHM’in 2019’da Kavala’nın tutukluluğunun temelsiz olduğu ve serbest bırakılması gerektiği yönündeki kararını uygulamaması nedeniyle Türkiye hakkında “ihlal prosedürü başlatmış” ve Türkiye’nin kararı uygulamadığının tespiti için AİHM’den resmen görüş istenmesini kararlaştırmıştı.
Cumhuriyet’ten Hüseyin Hayatsever’in haberine göre, Türkiye, 19 Ocak’ta AİHM’nin Kavala kararıyla ilgili Avrupa Konseyi’ne gönderdiği resmi görüşünde Kavala’nın, AİHM kararına konu olan bir önceki Gezi davasından serbest bırakıldığını, buna karşın “casusluk” suçlamasından tutuklu bulunduğunu ve bu nedenle Türkiye hakkında ihlal prosedürü başlatılmaması gerektiğini savunmuştu. Kavala’nın, önceki günkü karar duruşmasında Türkiye’nin Avrupa Konseyi’ne yaptığı savunmasını üzerine kurduğu “casusluk” suçlamasından beraat etmesiyle bu savunma da temelden çökmüş oldu.
Yaptırımlar gündeme gelecek
İhlal prosedürünün başlatılmasıyla Bakanlar Komitesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 46. maddesi uyarınca Türkiye’nin AİHM kararını uygulanmadığının tespiti için yeniden AİHM’ye başvurdu.
Kavala hakkındaki davanın mahkûmiyetle sonuçlanması, AİHM’deki bu süreci etkilemeyecek. En az altı ay sürebileceği belirtilen bu sürecin sonunda AİHM’nin, Türkiye’nin kararı uygulamadığına dair tespitte bulunacağına kesin gözüyle bakılıyor. AİHM, bu resmi tespiti yapmasının ardından alınacak önlemleri değerlendirmesi için davayı yeniden Bakanlar Komitesi’ne gönderecek. Komite de karar sonrası yapacağı toplantıda uygulanacak yaptırımları ele alacak. Bu sürecin sonunda Türkiye, kurucusu olduğu Avrupa Konseyi’nde oy hakkının askıya alınması gibi yaptırımlarla karşı karşıya gelebilecek.
‘Doğuracağı sonuçlar olacaktır’
Kavala kararı sonrası Avrupa’dan gelen açıklamalarda da Türkiye hakkında Avrupa Konseyi’nde devam eden sürece atıf yapılması dikkat çekti. Avrupa Parlamentosu Türkiye Daimi Raportörü Nacho Sanchez Amor ile AB-Türkiye Parlamento Delegasyonu Başkanı Sergey Lagodinsky, yaptıkları ortak açıklamada, “İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin bu üzücü kararı, AİHM kararlarına açıkça aykırıdır ve Avrupa Konseyi’nde devam eden ihlal davalarında doğuracağı sonuçları olacaktır” ifadelerini kullandı.