Afet Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, afet bölgesindeki gönüllüler için refakatsiz çocukların güvenliği ve çocuklar ile iletişimde önemli noktalara dikkat çekmek amacıyla iki bilgi notu paylaştı.
Afet Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi yazılı bir açıklama yayınlayarak “Refakatsiz çocukların güvenliği, olası kaybolmaların önlenmesi ve halihazırda travmatize olmuş çocukların ve yakınlarının kaygı düzeylerinin daha da artmaması için; doğru kayıt-takip süreci ve çocukların resmi kurumlara ve görevlilere teslim edilmesi çok önemli” dedi.
Ekip şu bilgilendirmeyi yaptı:
“Bir çocuğun enkazdan çıkarılmasını ve/veya hastaneye götürülmesini sağlayan bir görevliyseniz veya çocuğa sağlık hizmeti sunan bir uzmansanız lütfen aşağıdaki adımları dikkate alın:
- Çocuğun birinci veya ikinci dereceden yakınının orada olup olmadığını kontrol edin.
- Çocuğu tanıyanlardan veya (kendisini sözle ifade edebiliyorsa) çocuğun kendisinden isim/soyisim, yaş, ebeveyn ismi gibi bilgileri alın ve kaydedin.
- Çocuğun enkazdan çıkarıldığı veya bulunduğu tarih, saat, bölge, mahalle, apartman bilgisini tespit edin ve kaydedin.
- Çocuk hastaneye götürülürken veya farklı bir yere sevk edilirken tarih, saat, hastane adı, sorumlu kişi gibi bilgileri kaydedin ve ulaşabiliyorsanız mutlaka yakınlarına bilgi verin.
- Yakınlarına ulaşamadığınız bir çocuğu kesinlikle o anda ilk gördüğünüz, görevli olup olmadığını teyit etmediğiniz kişilere teslim etmeyin.
- Görevlinin olmadığı durumlarda çocuğa başka bir yetişkinin refakat etmesi gerekiyorsa bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini kaydederek, yer, tarih, saat ve çocuğa dair bilgilerle birlikte hızla resmi kurumlara (kolluk, 183 vd.) bildirim yapın ve kayıtlara geçmesini sağlayın.”
Ekip, afet bölgesindeki gönüllüler için çocuklar ile iletişimde önemli noktalara dikkat çekmek amacıyla da bir belge hazırladı.
Deprem bölgesindeki çocuklarla temas etmeden önce hazır hissedildiğinden emin olunması gerektiğinin altını çizen belge, kendinizi fiziksel ve psikolojik olarak hazır hissetmemeniz halinde bulunduğunuz bölgedeki destek çalışmalarına dahil olmanın daha doğru olacağını belirtiyor:
- Çocuklar ile ilk temasınız ne şekilde olursa olsun sakin, şefkatli ve onları dinlemeye hazır olun.
- Öncelikle kendinizi tanıtın ve neden orada olduğunuzu bir cümle ile açıklayın. Konuşmalarınızda her zaman kısa ve net ifadeler kullanın.
- Bir yaralanma durumunun olup olmadığını da kontrol ederek fiziksel olarak iyi ve güvende olduğundan emin olun.
- Konuşurken çocuk ile aynı seviyede durun ve tam olarak neye ihtiyacı olduğunu sorun; eğer varsa onun ifade ettiği ihtiyacı önceliklendirin.
- Ani fiziksel temaslardan ve dokunmalardan kaçının, çocuğun bedensel sınırlarını gözetin.
- Çocuklara destek olurken onaylarının olduğuna emin olun.
- Duygusunu ve ihtiyacını anladığınızı, onu dinlediğinizi hissettirin.
- Çocukların yapabilirlikleri ve güçlü yanları olduğunu unutmayın, onları çaresiz hissettirmemeye özen gösterin.
- Çocukların sorularını geçiştirmeyin, size yanıtını bilmediğiniz bir soru sorduğunda “bilmiyorum, öğrenip sana söyleyeyim” deyin ve öğrendiklerinizi ona aktarın.
- Her çocuğun bu süreci farklı şekilde deneyimlemiş olabileceğini unutmayın, varsayımlar yapmadan dinleyin.
- İmkanlarınız doğrultusunda kendini rahat ifade edebilmesi için alan açın (yazı, resim, oyun, anlatı, hareket gibi)
- Çocuklara inanın, kendi gerçeklikleri içinde oluşturdukları ifadeler neyse onu sorgulamadan, yargılamadan dinleyin.
- Çocukların kültürel özelliklerine ve dini inançlarına dayalı aktarımlarına saygı gösterin.
- Çocukları şimdi ve buradaya odaklamaya çalışın.
- Afet sonrası müdahale süresince bölgede olduğunuzu unutmayın. Çocuklarla kurduğunuz ilişkiyi bu sınırda tutun ve yapabilecekleriniz konusunda gerçekçi olun.
Bilgi notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.