Depremden etkilenen bölgedeki kadınların ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için ilk günden beri birçok kadın sivil toplum örgütü ve aktivistler, yardım ve dayanışma kampanyalarını sürdürürken, iktidar, alandaki kadınlara yönelik baskıyı artırdı.
Bazı Mor Dayanışma gönüllülerine fiili gözaltı uygulanırken, Valilik birçok inisiyatif ve kuruluşun dayanışma faaliyeti yürüttüğü Sevgi Parkı’nı boşaltmak istiyor.
6 Şubat’taki Maraş merkezli depremlerin ardından bölgedeki kadınların özel ihtiyaçlarının karşılanması için afete karşı feminist dayanışma hareketleri yaygınlaşarak geniş destek buluyor. Kadın hakları örgütleri ve aktivistler başta hijyen olmak üzere depremzede kadınlar için yardım kampanyaları yürütüyor.
Deprem bölgesindeki kadınların ihtiyaçlarını karşılanmasındaki eksiklik ve ihmalkârlıklara dikkat çeken Ekmek ve Gül depremzede kadınlar ve çocuklarla dayanışmayı artırmak ve sürekli hale getirmek için “Kız Kardeşlik Köprüsüyle Hayatı Yeniden Kuruyoruz” çağrısıyla bir çalışma başlattı. Topluluk, kadın ve çocukların ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına başta ped, çamaşır ve bebek maması olmak üzere birçok ihtiyaca cevap veren yardımlar ulaştırmayı hedefliyor.
Afetin ilk günlerinde bölgedeki kadın ve LGBTİ+ bireylerin ihtiyaçlarının yeterince karşılanmaması ve ihtiyaçlara erişimde ayrımcılığa uğraması nedeniyle feminist yardım tırı göndereceğini açıklayan Afet İçin Feminist Dayanışma Grubu, Adıyaman’ın ardından şimdi de Hatay için ihtiyaç malzemeleri toplamaya başladı.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü haftasında kadınlarla dayanışmak için Adıyaman’da olacağını açıklayan Rosa Kadın Derneği, birçok hijyen ürününün toplanmasının amaçlandığı kadın dayanışması kampanyasına destek çağrısında bulundu. Kadın Zamanı Derneği, “Kadın Dayanışması Yaşatır” diyerek afetten etkilenen kadınların yaralarını sarmak için 8 Mart’ı Maraş’ta kadınlarla karşılayacağını açıkladı. Hijyen ürünlerinin yanı sıra çocuklar için oyuncak, boya ve boyama kitabı da toplamayı amaçlayan dernek, 4 Mart akşamına kadar yardımları kabul ediyor. Kadın Koalisyonu ise depremlerin ardından yaşanan yıkımın onarımına katkı vermek, kaynaklarla ihtiyaç sahipleri arasında köprü kurmak ve hak ihlalleri ile mücadele etmek amacıyla Afet Koordinasyon Ağı kurdu. Kadın Dayanışma Vakfı da depremden etkilenen kadınlarla dayanışmak için 8 Mart Kadınlar Günü’nde Samandağ‘da olacağını belirtti. Vakıf, kıyafet ve hijyen ürünleri başta olmak üzere birçok malzemeyi depremzede kadınlara ulaştırmayı amaçlıyor.
Mor Dayanışma topluluğu da deprem bölgesine yardım ulaştırma çalışmaları için gönüllüleri bir araya getiriyor. Tüm gönüllüleri dayanışmaya çağıran topluluk, depremin ilk gününden beri yardım toplayarak afet bölgesindeki kadınlarla dayanışma gösteriyor. Öte yandan Mor Dayanışma’dan Pelin Songül Çiçek‘in de aralarında olduğu çok sayıda gönüllü, erzak dağıtımı ve halk toplantısı yapmak için gittikleri Hatay’ın Güzelburç köyünde özel harekatçılar tarafından fiili gözaltına alındı. Dayanışma platformundan yapılan açıklamada, gönüllülerin tutuldukları okuldan çıkışlarına izin verilmediği kaydedildi.
‘Silahla tehdit ettiler’
Bianet’ten Evrim Kepenek‘in aktardığına göre, Mor Dayanışma Sözcüsü Cemile Baklacı, “Arkadaşlarımızı polis engelliyor ve özellikle kadınlarla bir araya gelmesini istemiyor. Silahlarını göstererek, tehdit ederek, kadınların telefonlarına el koydular ve yaptıkları çekimleri silmelerini de istediler” dedi.
Baklacı, şunları ekledi: “Biz dayanışma için oradayız ve sürekli bu tarz engellemelerle karşılaşıyoruz. Feministlerin burada olmasını istemiyorlar. Kadınlarla bir araya gelmemizi istemiyorlar. Ne yaparsalar yapsınlar bize engel olamayacaklar, dayanışmamız sürecek. Arkadaşlarımızı bir an önce serbest bırakın.”
‘Sevgi Park’ını boşaltın’
Hatay Defne’de devlet, depremden 22 gün sonra, içinde çok sayıda depremzedenin barındığı; feministlerin, sağlık örgütlerinin, birçok siyasi parti, sendika ve derneğin dayanışma faaliyeti yürüttüğü Sevgi Parkı’nı boşaltmak istiyor. Vali Yardımcısı Harun Kaya, bu sabah polislerle birlikte parka geldi ve “Akşama kadar burayı boşaltın” dedi. Parkta kalanların ve çalışma yapan örgütlerin AFAD’ın kurduğu yeni bir çadır kente yönlendirilmek istendiği ancak bu alanda henüz elektrik, tuvalet vb. hiçbir altyapının olmadığı öğrenildi.
Parkta Kadın Savunma Ağı ve Mor Dayanışma gibi feminist örgütlerin kurduğu kadın dayanışma çadırları da bulunuyor. Kadın Savunma Ağı üyeleri, sosyal medyada paylaştıkları videoyla parkın boşaltılmak istenmesine tepki gösterdi. Videoda, şu ifadeler kullanıldı:
“20 gündür burada olmayan devlet, insanlar halen en temel ihtiyaç malzemelerine ulaşamazken şimdi bir anda gelip herkesi çadırlarından çıkaracağını söylüyor. Biz burada 20 gündür kadınların en temel ihtiyaçlarını sağlamaya, onlarla dayanışma içerisinde olmaya çalışıyoruz. Hiç kimse yokken biz buradaydık. Nasıl ki burada 20 gündür dayanışmayı örgütlediysek, birbirimize başka bir yaşamın mümkün olduğunu gösterdiysek bugün de yine birbirimizden güç alarak, birbirimize sarılarak burada var olmaya devam edeceğiz. Kadınlar Sevgi Parkı’ndan ayrılmayacaklarını, burada günlerdir devletin değil gönüllülerin olduğunu söylüyor. Kadınlar gitmeden biz de hiçbir yere gitmiyoruz!”
Hatay’ın merkez ilçeleri Antakya ve Defne’de halkla dayanışma için gelen kadın örgütleri ile yerel halkın katılımı ile oluşturulan Antakya’dan Hatay Afet Kadınlar Birlikte Güçlü, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü kapsamında Defne, Sevgi Parkı’nda basın açıklaması ile deprem bölgesindeki kadınların en acil 10 talebini paylaştı.
ktidara seslenen Büyükkeleş, deprem bölgesindeki kadınlar olarak taleplerini şu şekilde sıraladı.
- Depremin 24. Günü olmasına rağmen şehirde hala elektrik ve su olmadığı için temel ihtiyaçlarımızı karşılayamıyoruz. Bu yüzden ivedi bir şekilde şehre elektrik ve su verilmelidir.
- Tuvalet ve banyoların depremin ilk gününden beri olmaması özellikle biz kadınların ve çocukların sağlığını tehlikeye atmaktadır. Acilen salgınların ve genital hastalıkların çoğalmaması için şehrin dört bir yanında güvenli ve temiz tuvalet, banyolar kurulmalıdır. Halkın erişebileceği hastaneler açılmalıdır.
- Bu süreçte en temel ihtiyaçlarımızdan olan hijyen kitleri yaygın ve sürekli sağlanmalıdır.
- Yıkımların sürmesine rağmen hala çadıra ulaşamayan binlerce insan var. Halkın çadır ihtiyacı acilen karşılanmalıdır. Tüm ilçelerde, köylerde, mahallelerde güvenli prefabrik evler, barınaklar kurulmalıdır. Sosyal-kültürel-politik dokusunu bozmadan bizlerin özneliği ile yaşam alanlarımız yeniden kurulmalıdır.
- Bir gecede tek adamın kararıyla kaldırılan İstanbul Sözleşmesi başta deprem bölgeleri olmak üzere tüm ülkede uygulansın. Kadınların yaşadıkları yerlerde erkek şiddetine karşı kolayca ulaşabileceği merkezler kurulmalıdır.
- Yaşanan depremle birlikte eğitimin fiili olarak durdurulması en çok kadınları ve çocukları etkiledi. Şehirlerde acilen eğitim birimleri kurulmalıdır.
- Akıbeti belli olmayan ve verilmeyen çocukların isimleri ve yerleri derhal açıklanmalıdır. Bu süreçte tarikatlara ve yurtlara teslim edilen çocuklar acilen halkın şeffaflıkla erişebileceği güvenli yerlere yerleştirilmelidir.
- Cinsiyetçi iş bölümü ile kadınlara yüklenen bakım emeği yükü depremle beraber daha da artmış durumdayken acilen kolektif mutfak, kolektif çamaşırhaneler kurulmalıdır. Kreş ve yaşlı bakım evleri ivedilikle inşa edilmelidir.
- Depremin ve kötü yaşam koşullarının yaratabileceği travma sebebi ile kadınlara her çadır yada konteynır şehirde bir psikososyal destek çadırı/konteynırı mutlaka tahsis edilmelidir.
- Bu depremi katliama dönüştüren sermaye egemenliği ve onun bugünkü temsilcisi AKP-MHP iktidarı acilen istifa etmeli ve tüm kurumlar yargılanmalıdır.
Kaynak: Yeşil Gazete, Kadinisci.org, Evrensel