Siyasi partilerin kadın milletvekili aday sayıları pek çok tartışmayı beraberinde getirdi. Kadınlar yine çoğunlukla seçilemeyecek sıralardan aday gösterilirken, partiler kendilerine yöneltilen eleştirileri reddetti.
Ben Seçerim Derneği başkanı Nilden Beyazıt’a göre ise muhalefet liderlerleri, “bir dönüşüm gerçekleştirebileceklerine dair çok büyük soru işaretleri bıraktı.”
Siyasi partiler, milletvekili aday listelerini Pazar günü Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sundu. Partilerin kadın aday sayıları pek çok tartışmayı beraberinde getirdi. Kadınlar yine çoğunlukla seçilemeyecek sıralardan aday gösterildi.
Siyasette kadın temsiliyetini artırmak için çalışmalar yürüten Ben Seçerim Derneği’nin verilerine göre:
- AKP seçilebilir sıradan 51 kadın ve 243 erkek aday çıkardı, potansiyel kadın temsil oranı %17,3 oldu.
- CHP seçilebilir sıradan 25 kadın ve 120 erkek aday gösterdi, potansiyel kadın temsil oranı %17,2 oldu.
- İYİ Parti seçilebilir sırada 3 kadın ve 41 erkek aday çıkardı, potansiyel kadın temsil oranı %6,8 oldu.
Hem Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi hem de Gelecek Partisi seçilebilir sıradan 2 kadın ve 7 erkek aday çıkardı, potansiyel kadın temsil oranları %22,2 oldu.
Yeşil Sol Parti (YSP) ve Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) yer aldığı Emek ve Özgürlük İttifakı’nda ise kadınlar diğer ittifaklara göre daha ön sıralarda yer aldı.
BBC Türkçe’ye konuşan Ben Seçerim Derneği, siyasi liderlerin “kadın adaylara karşı” tutumunun toplumda bir karşılığı olmadığını söylüyor.
KONDA ile birlikte yürütülen araştırmaya göre, toplumun %62’si, kadın siyasetçilerin artmasıyla Türkiye’nin gelişeceğini ve daha iyi bir toplum olacağını düşünüyor.
Dernek Başkanı Nilden Bayazıt, kadın adayların oy potansiyelini ortaya koyan verileri Millet İttifakı liderlerine sunduklarını ama sonuç alamadıklarını söylüyor:
“AKP’sinden HDP’sine, seçmenin %70’e yakını ‘Kadın siyasetçiye hazırım, kadın siyasetçi istiyorum ve bir kadın siyasetçi benim o partiyle ilgili davranış şeklimi değiştirebilir’ diyor. Biz, ‘Ne olur kadın aday koyun’ diye yalvarmadık, bu bilimsel verileri genel başkanlara götürdük.”
“Muhalefet büyük soru işaretleri bıraktı”
Ben Seçerim Derneği’nin Meclis’te yer almasını savunduğu 20 kadının yalnızca 4’ü Millet İttifakı listelerinde “seçilebilir sırada” yer aldı.
Bayazıt, son iki yıldır Millet İttifakı’ndaki bütün liderlerle bire bir görüşme yaptıklarını ve bu kadınların oy oranlarına dair bilimsel sonuçlarını sunduklarını aktarıyor:
“Bu kadın adayları göstermeleri durumunda oylarının ne kadar artacağını hem genel hem bölgesel araştırmalarımızla ortaya koyduk. Fakat siyasi partilerin kadınlara koyduğu engeli, bilimsel verilerle de aşamıyorsunuz.”
CHP’nin 3’te 1’lik kadın kotası olduğunu hatırlatan Bayazıt, “Nerede %33’lük kadın kotası? Hadi %50 de yapmayın, sadece kotanızı uygulayın” diyor:
“Üzüntümüz Ayşe’nin, Fatma’nın Meclis’e girememesi değil. Bu liderler, bir dönüşüm gerçekleştirebileceklerine dair çok büyük soru işaretleri bıraktılar.”
‘Kadınlar Kırklareli’ni terk mi etsin?’
Kadın temsiliyeti açısından hayal kırıklığı yaratan illerin başında Kırklareli geliyor. Bu zamana dek hiç kadın vekil çıkarmayan ve sadece üç vekil kotası olan kentte, kadın adaylar yine ilk sıralarda yer alamadı.
KONDA araştırmasına göre kentte tanınırlığı en yüksek aday seçilen Avukat Sibel Pişkin, İYİ parti listesinde ikinci sırada yer aldı. Şehirdeki en bilinir ikinci ikinci siyasetçi olan Yasemin Açık Ertaş ise CHP listesinde hiç yer bulamadı.
Bu durumu eleştiren Bayazıt, “Pişkin ankete göre kette tanınırlığı en yüksek olan ve en sevilen siyasetçi, bakın kadın-erkek demiyorum. Bu kente ısrarla kadın vekil koymama sebebi nedir? Bilelim ve kadınlar bu kenti terk etsin o zaman” diyor.
BBC Türkçe’ye konuşan Pişkin, “Bir önceki seçimde ikinci sırada olduğum için seçilememiştim, yine ikinci sıradayım. Elbette motivasyon kaybı oluyor” diyor.
Çevresini teselli etmek zorunda kaldığını söyleyen Pişkin, “Toplum kadın siyasetçiye hazır, üstelik kadın siyasetçiyle ülkenin daha iyi bir yere gideceğini düşünüyor. Bizim bölgemizde bu gibi varsayımlar verilerle çürütüldü” diyor.
Kaynak: BBC Türkçe