Avrupa Adalet Divanı, geldiği ülkede ‘‘namus cinayeti’’ ya da ‘‘ev içi şiddet’’ tehdidi ile karşı karşıya bulunan kadınlara Avrupa Birliği (AB) içinde mülteci statüsü tanınabileceğine hükmetti.
Avrupa Adalet Divanı, geldiği ülkede ‘‘namus cinayeti’’ ya da ‘‘ev içi şiddet’’ tehdidi ile karşı karşıya bulunan kadınlara Avrupa Birliği (AB) içinde mülteci statüsü tanınabileceğine hükmetti.
Zorla evlendirilmesinin ardından ailesini terk eden ve ev içi şiddet nedeniyle Bulgaristan’a kaçan bir kadına uluslararası koruma verilip verilmemesi yönünde Bulgaristan Sofya İdare Mahkemesi, Avrupa Adalet Divanına görüşünü sormuştu.
Lüksemburg’daki mahkeme, söz konusu kadının içinde bulunduğu şartlar altında olan kadınların mülteci olarak tanınabileceğine ya da kendilerine geçici koruma sağlanabileceğine hükmetti. Kararda söz konusu kişilerin ırk, din, millet, siyasi inanç ya da belli bir sosyal gruba aidiyetleri sebebiyle takibata uğradıkları gerekçesiyle mülteci olarak tanınabileceği ifade edildi.
Kadınların bir ‘‘sosyal grup’’ olarak değerlendirebileceğine hükmeden mahkeme, ‘‘Bunun bir sonucu olarak geldikleri ülkede cinsiyetleri sebebiyle cinsel şiddet ve ev içi şiddet dahil olmak üzere, fiziksel ya da psikolojik şiddete maruz kalıyorlarsa, kendilerine mülteci olma niteliği tanınabilir’’ dedi.
İstanbul Sözleşmesi’ne atıf
Avrupa Adalet Divanı, bu koşulları sağlamadığı halde geldiği ülkede idam edilmek ya da insani olmayan veya alçaltıcı muameleye maruz kalmak gibi ‘‘ciddi zarar’’ görme tehdidi altında olan kadınlara da geçici koruma sağlanabileceğine hükmetti.
Avrupa Adalet Divanı kararında İstanbul Sözleşmesi olarak da bilinen Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’ne de atıfta bulundu. Mahkeme İstanbul Sözleşmesi’nin Avrupa Birliği ülkeleri açısından bağlayıcı olduğunu ve sözleşmede kadınlara yönelik cinsiyet temelinde şiddetin bir tür takibat olarak tanındığında dikkat çekti.
Bu karar, Türkiye’nin Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi ve Bunun Karşılanması İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi bağlamında özellikle önemli. 2022 yılında Türkiye’de en az 327 kadın öldürüldü. Partner şiddeti ve toplumsal şiddet, AB’ye sığınmaya çalışan kadınların hayatlarına ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Kaynak: Birgün, EULawLive