Bir kadını Birleşmiş Milletler’in başına getirmek, işleyen bir küresel düzeni yeniden inşa etmenin anahtarı olabilir.” Kadın haklarının dünyanın pek çok yerinde aşındığı bir dönemde, Global Women Leaders Voices (Küresel Kadın Liderler Sesleri) tarafından başlatılan “Madame Secretary General” kampanyası, bu vizyonu gerçeğe dönüştürmeyi hedefliyor. Le Monde gazetesinin haberine göre Fabienne Hara, Najat Vallaud-Belkacem, Arancha González Laya ve Comfort Ero gibi önemli isimler, kampanyaya destek çağrısında bulunarak kadın liderlerin etkisini vurguluyor.
Madame Secretary General” Kampanyası
Global Women Leaders Voices tarafından başlatılan “Madame Secretary General” kampanyası, BM seçimlerinin cinsiyet eşitliği için bir dönüm noktası olmasını hedefliyor. Kampanya, üye devletlerden ve uluslararası topluluktan destek toplayarak, kadın liderlerin küresel karar alma süreçlerindeki yerini sağlamlaştırmayı amaçlıyor.
GWLVoices açıklaması şöyle;
Birleşmiş Milletler, kadınların ve kız çocuklarının haklarını savunmada ve bu hakların güvence altına alınması için ülkelere yardımcı olmada hayati bir rol oynamıştır. Kuruluşundan bu yana BM, toplumsal cinsiyet eşitliğine adanmış özel birimler oluşturmuş ve Dünya Kadın Konferansı’nın arkasındaki temel güç olmuştur. Bu konferanstan, 1979 yılında kabul edilen ve kadın haklarına dair uluslararası bir belge olarak bilinen Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) ile 1995 yılındaki Pekin Eylem Planı gibi önemli başarılar çıkmıştır.
Hiçbir Kadın Genel Sekreter Seçilmedi
Ancak, bu asil çabalara rağmen, toplumsal cinsiyet eşitliği her zaman BM’nin kendi içinde, özellikle ana yönetim organı olan Genel Kurul’da uygulanmamaktadır. GWL Voices’ın raporuna göre, 1945’teki kuruluşundan bu yana BM Genel Kurulu Başkanlığı toplamda 74 erkek ve yalnızca dört kadın tarafından üstlenilmiştir. Dahası, hiçbir kadın bugüne kadar BM Genel Sekreterliği görevini üstlenmemiştir.
BM Genel Kurulu Başkanlığı İçin Eşitlikte Dönüşüm
Global Women Leaders Voices (Küresel Kadın Liderler Sesleri) “BM Genel Kurulu, tüm bölgelerin eşit temsilini sağlamak için bir rotasyon sistemi kurmuş olsa da, toplumsal cinsiyet eşitliği hâlâ ulaşılması gereken bir hedef olarak kalmaktadır.“
GWL Voices, BM Başkanlığı için erkek ve kadın adaylar arasında dönüşümlü bir sistemin uygulanmasının, BM sistemi içinde toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanması ve küresel ilerlemenin hızlandırılması için kritik önemde olduğuna inanmaktadır. Bu nedenle, bölgesel rotasyon kavramı, GWL Voices’ın Toplumsal Cinsiyet Rotasyonu Kampanyasına ilham vermektedir.
Genel Kurul Başkanlığında bu dönüşüm ilkesinin uygulanması, bölgesel rotasyonla birlikte toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayacaktır. Ayrıca, BM sistemi içindeki toplumsal cinsiyet uçurumlarını kapatmak için basit ve etkili bir mekanizma olacaktır.
BM Genel Sekreterliği ve Kadın Liderliği
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, uluslararası toplumu şekillendiren en güçlü figürlerden biri. Ancak, bu görev bugüne kadar yalnızca erkekler tarafından üstlenildi. 2016 yılında, Irina Bokova, Helen Clark ve Susana Malcorra gibi önemli kadın liderlerin adaylıkları güçlü bir şekilde desteklenmiş olsa da, sonunda Antonio Guterres seçildi.
2026 yılında yapılacak bir sonraki genel sekreter seçimleri, bu döngüyü kırmak için tarihi bir fırsat sunuyor. Guterres’in görev süresinin sona ereceği bu dönemde, kadın liderlerin seçilme olasılığı yeniden gündeme gelecek. Olası kadın adaylar arasında, BM sisteminde ve ötesinde liderlik deneyimi olan isimler öne çıkabilir. Amy Pope (Uluslararası Göç Örgütü), Inger Andersen (BM Çevre Programı), Ngozi Okonjo-Iweala (Dünya Ticaret Örgütü) ve Rebeca Grynspan (UNCTAD) gibi liderler, bu role uygun potansiyel adaylar olarak değerlendiriliyor.
Yeni Bir Kadın Liderler Nesli
Son yıllarda, uluslararası kuruluşlarda ve ulusal düzeyde kadın liderler artan bir şekilde rol almaya başladı. UNICEF, Dünya Gıda Programı ve Gavi gibi organizasyonlarda kadın liderlerin başarıları, toplumsal cinsiyet eşitliğinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Ayrıca, Yeni Zelanda’dan Jacinda Ardern, Finlandiya’dan Sanna Marin gibi ulusal liderler, kadınların kriz yönetimindeki başarısını kanıtladı.
“Bir kadını Birleşmiş Milletler’in başına getirmek, işleyen bir küresel düzeni yeniden inşa etmenin anahtarıdır.” diyerek bu kampanyaya destek veren Fabienne Hara, Najat Vallaud-Belkacem, Arancha González Laya ve Comfort Ero, uluslararası ilişkiler ve politika alanlarında tanınmış, kadın haklarının korunması ve küresel yönetişimde kadınların temsilinin artırılması için aktif olarak çalışıyorlar;
Fabienne Hara: Paris Barış Forumu’nun Genel Sekreteri olarak görev yapan Hara, çatışma yönetimi, çözümü ve Afrika meseleleri konusunda deneyimli bir politika uzmanı. Uluslararası Kriz Grubu ve Dış İlişkiler Konseyi gibi düşünce kuruluşlarında liderlik ve danışmanlık pozisyonlarında bulunmuş bir kadın.
Najat Vallaud-Belkacem: Fransa’nın ilk kadın Milli Eğitim, Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı olarak 2014 yılında görev yapmış, daha önce Kadın Hakları Bakanı, Şehir İşleri Bakanı ve Hükümet Sözcüsü olarak da görevler üstlenmiştir. Şu anda ONE Fransa Direktörü olarak aşırı yoksulluk ve önlenebilir hastalıklarla mücadele etmektedir.
Arancha González Laya: Ocak 2020’den Temmuz 2021’e kadar İspanya Dışişleri Bakanı olarak görev yapmış Laya, uluslararası ticaret ve ekonomi alanlarında geniş deneyime sahip ve Dünya Ticaret Örgütü’nde üst düzey pozisyonlarda bulunmuştur.
Comfort Ero: Uluslararası Kriz Grubu’nun Başkanı ve CEO’su olarak görev yapmaktadır. Çatışma çözümü ve barış inşası konularında uzmandır ve Afrika’da barış ve güvenlik üzerine kapsamlı çalışmaları bulunmaktadır.
Kaynak: Le Monde, Global Women Leaders Voices