Araştırmaları ile fark yaratan genç bilim insanlarına verilen “Blavatnik Genç Bilim İnsanı” ödülüne Makine Mühendisi ve Okyanus Bilimci Dr. Derya Akkaynak layık görüldü. Akkaynak Türkiye’den bu ödülü alan ilk bilim kadını.
Başkanlığını Len Blavatnik isimli Ukrayna asıllı ABD’li iş insanı ve hayırseverin yaptığı Blavatnik Aile Derneği, New York Bilim Akademisi ile birlikte 2007’den beri araştırmaları fark yaratan genç bilim insanlarına “Blavatnik Genç Bilim İnsanı” ödülünü veriyor.
Son derece prestijli olan Blavatnik ödülü, bir madalyanın yanı sıra, ulusal ödül sahiplerine 250 bin dolar, finalistlere 100 bin dolar; yerel ödül sahiplerie 30 bin ve iki finaliste de 10 bin dolar kazandırıyor.
Bu sene ilk defa bir Türk bilim kadını da bu ödüle layık görüldü. Princeton Üniversitesi’nde doktora sonrası çalışmaları yapan makine mühendisi ve okyanus bilimci Dr. Derya Akkaynak, sualtı görüntüleme alanındaki çığır açan çalışmalarıyla Fizik & Mühendislik alanında finalist oldu.
Akkaynak’ın sualtı koşullarına göre yeniden formüle ettiği ve Akkaynak-Treibitz modeli olarak anılan denklem, son 35 yıldır bilgisayar bilimleri ve sualtı görüntü işleme konusunda kullanılan yanlış denklemin yerine geçti. Daha sonra Akkaynak, ilk defa su altı fotoğraflarından son derece etkili bir şekilde “suyu çıkaran” bir bilgisayarla görme (computer vision) algoritması da geliştirdi. Sea-thru adını verdiği bu algoritma, sualtı fotoğraflardaki renkleri düzeltmeye çalışan önceki (atmosfer bazlı) algoritmalardan farklı olarak, sualtında ışığın nasıl ilerlediğini fiziksel olarak doğru temsil eden Akkaynak-Treibitz modelini kullandığı için, daha önce elde edemediğimiz kadar başarılı sonuçlar alıyor.
Derya Akkaynak kimdir?
ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümünü 2003’te birincilikle bitirdi. MIT’de havacılık ve uzay konusunda yüksek lisans yaptı. Yüksek lisans sonrası üç sene ABD’de bilişim teknoloji danışmanı olarak çalıştı. Altı yıllık havacılık ve üç yıllık iş hayatı tecrübesinden sonraoşinografi (okyanus bilimleri) alanında doktora yapmaya karar verdi.
MIT’de makina mühedisliği ve oşinografi alanında doktora yaptı. American Academy of Underwater Sciences (AAUS) araştırma dalgıcı olan Akkaynak’ın aynı zamanda PADI divemaster, kuru elbise (dry suit) ve buz dalgıcı (ice diver) sertifikaları var. 2011’de tamamen gönüllülerden oluşan www.divers4oceanography.org programını başlattı. Amaç, dalgıçların dalış bilgisayarlarının dalış sırasında kaydettiği deniz sıcaklığı verilerini toplamak, dünya çapında bir veri tabanı oluşturmak ve bu verileri bilim insanlarının kullanımına sunmak.
Antarktika, Endonezya, Karayipler, Ege Denizi, Kızıldeniz, Alaska, Atlantik ve Pasifik Okyanusu’nun pek çok yerinde araştırmalar yapan Akkaynak, Hayfa ve Princeton üniversitelerinden sonra Florida’daki Harbor Branch Oşinografi Enstitüsü’nde makine mühendisi ve deniz bilimcisi olarak, doktora sonrası çalışmalarına devam ediyor.
Kaynak: Medyascope