Koronavirüs salgını süresince alınan karantina kararlarının neden olabileceği erkek şiddetini önlemek ve aile için şiddete maruz kalan kadınları korumak için ülkeler yeni uygulamalar hayata geçiriyor.
Koronavirüs salgını, ülkeleri vatandaşlarının hareketini kısıtlamak için benzeri görülmemiş adımlar atmaya zorladıkça, aile içi şiddet mağdurları aniden kendilerini eşleri/partnerleriyle kapana kısılmış buldular. Bazıları ise polisi arayamayacak kadar korku içinde.
Karantina önlemleri sertleştikçe, yardım kuruluşları aile içi şiddetteki potansiyel artışa karşı uyarıyor.
Aile içi şiddete karşı mücadelede önde gelen bir İngiliz yardım kuruluşu olan Refuge, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, insanların hareket kısıtlamaları başladığından beri yardım hattına yapılan çağrıların İngiltere’de yüzde 25 arttığını ve web sitesinden yardım başvurularının ise yüzde 150 arttığını söyledi.
Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, karantina önlemleri alındıktan sonra Paris’te aile içi şiddet vakalarına polis müdahalesinde% 36 oranında bir artış olduğunu söyledi.
Kriz her şeyi daha da kötüleştiriyor
Diğer ülkelerde de aile içi şiddet endişe verici düzeylere ulaştı. Roma’da Lucha y Siesta adlı kadın sığınma evinde çalışan Simona Ammerata, CNN’ye verdiği demeçte, “Her zaman toplumsal cinsiyet temelli şiddeti vardı ancak bu kriz her şeyi daha da kötüleştiriyor” dedi.
Türkiye’de de durum farklı değil. Mart 2019 tarihlerinde 1804 aile içi şiddet olayı yaşanırken, 2020 Mart tarihinde bu sayı 38,2’lik artış göstererek 2493’e yükseldi. Ayrıca yaşanan aile içi şiddet olaylarında birçok ihbarın da engellendiği değerlendiriliyor.
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, salgın günlerinde kadınlar için acil durum planı yapılmasını gerektiğini ifade ediyor. 6284 sayılı ‘Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunu’ ve ‘İstanbul Sözleşmesi’nin etkin uygulanması gerektiğini aktaran platformun önerileri arasında, çağrı ve destek hatlarının 7/24 ulaşılabilir yaygın olması olması, kadınlar için de şikayet ve başvuru mekanizmaları dijital ortamda oluşturulması ve sığınma evlerinin ihtiyaca yönelik artırılması başta geliyor.
Ülkelerin kadına yönelik şiddetle mücadele uygulamaları
Birçok ülke, bu süreçte kadına yönelik şiddetin önüne geçilmesi ve şiddet gören kadınların korunması için farklı uygulamalar hayata geçiriyor:
- Fransa sağlık çalışanlarının çocukları için hastanelere yakın ve salgın şartlarında çalışan kreşler açıyor, yine kalabilmeleri için hastane yakınındaki otelleri sağlık çalışanları için tahsis ediyor.
- İspanyada eczaneler ile kadına karşı şiddetin önlenmesi için “mascarilla19” “maske 19” kampanyası gerçekleştiriyor. Şiddete uğrayan kadın, şiddet uygulayanla aynı evde olduğu için çoğu zaman yardım hatlarını arayamıyor, bu durumda eczaneye gidip “maske 19” isteyince eczacı doğrudan yardım hattını arıyor.
- Fransa Cinsiyet Eşitliği Bakanlığı tarafından İspanya’daki uygulama paralelinde uygulama başlatılıyor. Şiddete uğrayan kadın eczaneye gidip ya da gitmeden telefonla “maske19” isteyince eczacı doğrudan yardım hattını arıyor.
- Fransa İçişleri Bakanlığı şiddet gören kadınların kriz döneminde kalabilmeleri
için 20000 gecelik otel rezervasyonuna bütçe ayırıyor (Türkiye’de de Aile
Bakanlığı ve/veya belediyeler bunu yapabilir bunun için gerekli bütçeler kendilerine tahsis edilmelidir). - Fransa İçişleri Bakanlığı süpermarketlerde kadınlar için başvuru/danışma
standları açıyor. Bu standların sayısı 200’ü aşmış durumda. - İtalyan kadınlar, kadınları koruyacak bir resmi koruma emrinin bir an önce
çıkarılmasını talep ediyor. (Türkiye’de de İçişleri Bakanlığı 81 il valiliğine 6284 sayılı Yasanın eksiksiz uygulanması için “yeni bir genelge” gönderebilir, Adalet Bakanlığı benzer bir girişimde bulunabilir, illerde yeni kurulan pandemi kurullarında kadınların temsili sağlanabilir) - Avusturalya hükümeti korona virüs krizi nedeniyle artan şiddeti önlemek ve mağdur kadınları desteklemek üzere 92 milyon dolarlık bir destek paketi hazırlıyor.
- İngiltere’de göçmen kadınlar için “silent touch” uygulamasının kullanılması teşvik edilmekte. Bu hatta tuşa basınca konuşmadan yardım isteniliyor.